AZ

Yer qaranlıq maddə ilə necə qarşılıqlı təsir göstərir?

Elm adamları Yerin kainatın 27 faizini təşkil etdiyinə inanılan qaranlıq maddə dalğaları ilə toqquşduğunu fərz edirlər.

QHT.az xəbər verir ki, Elm kommunikasiyaları üzrə mütəxəssis Paul Sutter Live Science jurnalında dərc olunan məqaləsində deyir ki, avropalı tədqiqatçılar Yerin ionosferində - ultrabənövşəyi və rentgen şüalarının atmosferin yuxarı təbəqəsində aşkar olunan radio dalğalarının olduğunu iddia edirlər. Bu dalğalar günəş plazma əmələ gətirmək üçün atomları ionlaşdırır və zərrəciklərin qaranlıq maddə ilə qarşılıqlı əlaqəsinin nəticəsi ola bilər, buna görə də çətin maddəni ovlamaq üçün əla yerdir.

İllər ərzində elm adamları qaranlıq maddə üçün bir neçə namizəd təklif ediblər, o cümlədən "zəif qarşılıqlı təsir göstərən kütləvi hissəciklər" (WIMPs) və ya "aksionlar" adlanan son dərəcə yüngül hissəciklər. Aksionların qeyri-adi yüngüllüyü sayəsində bu hipotetik hissəciklər daha çox "kosmosda yayılan böyük dalğalar" kimi hərəkət edə bilər ki, bu da onları müşahidə etməyi son dərəcə çətinləşdirir.Alimlər çoxdan  hissəciklərin özlərini ovlamaq əvəzinə ətrafdakı digər maddələrlə, o cümlədən yüksək yüklü hissəciklərdən ibarət plazma ilə hər hansı qarşılıqlı əlaqəni axtarmağı təklif ediblər.

İndi Cenevrə Universitetindən və Avropa Nüvə Tədqiqatları Təşkilatından (CERN) bir qrup tədqiqatçı ekzotik hissəciklərin axtarışında ön sıralarda yer alır və yeni bir yer təklif edir: Yerin ionosferi. Sutter deyir ki, "hipotetik qaranlıq maddə dalğalarının" ionlaşmış hissəciklərlə qarşılıqlı əlaqəsini öyrənməklə, astrofiziklərin üzləşdiyi ən böyük sirrlərdən birinə cavab verməyə kiçik bir addım daha yaxınlaşa bilərik.

Tədqiqatçılar yazır: "Yaradılan radio dalğalarını hədəf alan elektrik cəhətdən kiçik dipol antenası, müvafiq kütlə diapazonunda qaranlıq fotonlara və aksion kimi qaranlıq maddə hissəciklərinə qarşı daha həssas ola bilər". Üstəlik, ionosfer bizə çox yaxındır və onu qaranlıq maddəni ovlamaq üçün cazibədar bir yerə çevirir.

 

Bütün xəbərləri reklamsız oxumaq üçün

Günlük ölkədə baş verən xəbərləri bizdən izlə.

Seçilən
60
26
qht.az

10Mənbələr