Üzərlik (Peganum harmala) qədimdən bəri müxtəlif mədəniyyətlərdə və inanclarda xüsusi yeri olan bir bitkidir.
Qlobal.net xəbər verir ki, onun toxumları yandırıldıqda tüstü çıxarır və bu prosesin müxtəlif inanclarda fərqli mənaları və məqsədləri var. Üzərliyin yandırılması əsasən mistik və mənəvi səbəblərə bağlı olsa da, bəzi elmi əsaslar da bu praktikanın faydalı olmasını dəstəkləyə bilər.
Üzərliyin yandırılmasının səbəbləri və inancları:
Pis gözdən və bəd nəzərdən qorumaq:
- Üzərliyin yandırılması bir çox mədəniyyətdə pis göz, bəd nəzər və neqativ enerjilərdən qorunmaq üçün istifadə edilir. Toxumlar yandırılaraq tüstü ilə evin, iş yerinin və ya insanın bəd nəzərdən təmizləndiyinə inanılır. Bu praktika əsasən Türkiyə, İran, Azərbaycan, Orta Asiya və Yaxın Şərqdə geniş yayılmışdır.
Ruhani və mənəvi təmizləmə:
- Üzərliyin yandırılması mənəvi təmizləmə məqsədilə də istifadə edilir. Onun tüstüsünün mənfi enerjiləri, pis ruhları və neqativ təsirləri qovduğu düşünülür. Mistik mərasimlərdə və dualarda istifadə olunur.
Müalicəvi məqsədlər:
- Bəzi bölgələrdə üzərliyin yandırılması həmçinin xəstəliklərdən qorunmaq və sağlamlığı yaxşılaşdırmaq üçün istifadə edilir. Üzərliyin tüstüsünün nəfəs alındıqda soyuqdəymə, baş ağrısı və bədən ağrılarını yüngülləşdirə biləcəyi düşünülür.
Üzərliyin faydaları və elmi əsasları:
Antibakterial və antiviral xüsusiyyətləri:
- Üzərlik toxumları bəzi elmi tədqiqatlara əsasən, antibakterial və antiviral xüsusiyyətlərə malikdir. Onun yandırılması zamanı çıxan tüstü bəzi bakteriya və mikroorqanizmlərin məhv olmasına kömək edə bilər. Bu xüsusiyyətlər ənənəvi istifadənin sağlamlıqla əlaqələndirilməsinə səbəb ola bilər.
Sinir sistemi üzərində sakitləşdirici təsir:
- Üzərlik toxumlarında harmalin adlı maddə var ki, onun sinir sistemini sakitləşdirdiyi, stressi azaltdığı və bədəni rahatladığı məlumdur. Üzərliyin tüstüsünü tənəffüs etmənin insanlar üzərində sakitləşdirici və rahatlaşdırıcı təsir göstərə biləcəyi güman edilir.
Həşərat qovucu:
- Üzərliyin tüstüsü bəzi həşəratları, xüsusən də ağcaqanadları və digər zərərvericiləri qovmaq üçün istifadə olunur. Bu da evlərdə onun yandırılmasının praktiki faydalarından biri ola bilər.
Üzərliyin istifadəsində diqqət yetiriləcək məqamlar:
- Üzərlik tüstüsü yüksək dozalarda inhalyasiya edildikdə və ya toxumlar düzgün istifadə edilmədikdə zəhərlənmə riski yarada bilər. Xüsusilə kiçik uşaqlar və hamilə qadınlar üzərliyin tüstüsündən uzaq olmalıdır.
- Üzərliyi yandırarkən otağın yaxşı havalandırılmasına diqqət yetirilməlidir.
Nəticə:
Üzərliyin yandırılması həm mədəni, həm də mistik inanclara əsaslanan bir ənənədir və bəd nəzərdən qorunmaq, mənəvi təmizləmə və həşəratlardan qorunmaq kimi məqsədlər üçün geniş istifadə edilir. Onun antibakterial və sakitləşdirici xüsusiyyətləri də bəzi müasir tədqiqatlarla dəstəklənir, lakin istifadə zamanı ehtiyatlı olmaq vacibdir.
