Alimlər Yerdəki texnoloji cihazları məhv edə biləcək günəş fırtınalarını əvvəlcədən proqnozlaşdırmaq üçün əlamətdar kəşf etdiklərini bildiriblər.
Hafta.az-ın “The İndependent”ə istinadən yazdığına görə, yeni araşdırma fırtınaları keçmişdə olduğundan daha dəqiq və hətta Günəşi tərk etməmişdən əvvəl proqnozlaşdırmağa imkan verəcək.
Onilliklərdir ki, elm adamları Günəşdən bir tac kütləsinin atılmasının və ya CME-nin həm Yerin, həm də yuxarıdakı peyklərimizin infrastrukturuna böyük zərər verəcəyini proqnozlaşdırır. Bu tip kosmik havanın yaratdığı dağıntılar hələ də nisbətən məhdud olsa da, tədqiqatçılara 1859-cu ildəki Karrinqton hadisəsi xatırladılır ki, bu hadisə bu gün baş versəydi, elektrik və rabitə kəsintilərinə səbəb olardı.
Kral Astronomiya Cəmiyyətinin Milli Astronomiya Yığıncağında öz işlərini təqdim edən Aberistuayt Universitetinin tədqiqatçıları deyirlər ki, onların CME-lərin nə vaxt baş verə biləcəyi ilə bağlı təkmilləşdirilmiş proqnozları bizə zərərli Günəş fırtınaları zamanı infrastrukturumuzu qorumağa imkan verəcək.
Bu o deməkdir ki, tədqiqatçılar CME-nin nə qədər sürətlə hərəkət etdiyini və nə vaxt gələcəyini dəqiq proqnozlaşdıra bilərlər. Bu, günəş fırtınasının necə və nə vaxt gələcəyi barədə daha yaxşı əvvəlcədən xəbərdarlıq etməyə imkan verəcək.
Bu kəşf Günəşin güclü maqnit sahələrinə malik olan "aktiv bölgələri"nin tədqiqi nəticəsində edilib. CME-lər bu bölgələrdə baş verir və tədqiqatçılar püskürmədən əvvəl, püskürmə zamanı və sonra bölgələrin necə dəyişdiyini müşahidə etdilər. Onlar kəşf etdilər ki, bölgələrin "kritik yüksəklikləri"nə, maqnit sahəsinin qeyri-sabitləşə və CME-ni çıxara biləcəyi nöqtəyə baxaraq CME-ləri daha yaxşı proqnozlaşdıra bilərlər.
Aberistyayt Universitetinin günəş fizikası üzrə aparıcı tədqiqatçı Harşita Qandi deyib: "Biz bu kritik yüksəkliyi maqnit sahəsinin gücünün hündürlüklə necə azaldığını ölçməklə aşkar edə, daha sonra bu məlumatları dəqiq proqnozlar üçün zəruri olan iki deyil, üç ölçüdə CME-lərin həqiqi sürətini ölçmək üçün istifadə olunan həndəsi modellə birlikdə istifadə edə bilərik. Tapıntılarımız CME-nin başlanğıcındakı kritik yüksək göstərici ilə CME-nin faktiki sürəti arasında güclü əlaqəni ortaya qoyur" deyib.
Bu anlayış bizə CME-nin sürətini və nəticədə onun Yerə çatma vaxtını, hətta CME tam partlamamışdan əvvəl təxmin etməyə imkan verir.
