Dünyanın bir çox yerlərində spirtli içkisiz ziyafət ağlasığmazdır. Bəzi insanlar üçün bir qədəh şərab yad insanlarla söhbətə başlamağı asanlaşdırır.

İnsanlar bir çox səbəbə görə içirlər. Bayram etmək, sosiallaşmaq və hətta stressi aradan qaldırmaq spirtli içki qəbulunun ümumi səbəblərindəndir.

İndex.az xəbər verir ki, bəzi araşdırmalar həmçinin göstərir ki, qırmızı şərab kimi bəzi spirtli içkilərin məhdud istehlakı sağlamlıq üçün faydalı ola bilər.

Bununla belə, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, spirt istehlakının sağlam səviyyəsi yoxdur. BBC Dünya Xidmətinin “The Food Chain” proqramı içkinin risklərini və faydalarını araşdırıb.

ÜST-nin son hesabatına görə, hər il 2,6 milyon insan alkoqol qəbulu ilə bağlı səbəblərdən ölür. Alkoqol bağırsaq və döş xərçəngi də daxil olmaqla ən azı yeddi növ xərçəngin səbəbidir.

ÜST tərəfindən ətraflı araşdırma yüngül və orta istehlaka uyğun gələn 1,5 litrdən az şərabın və 3,5 litrdən az pivənin belə təhlükəli olduğunu deyir. ÜST-nin yeni təlimatında deyilir ki, təhlükəsiz istehlak miqdarı yoxdur və sağlamlıq riski hər hansı bir spirtli içkinin ilk damlası ilə başlayır.

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatları göstərir ki, dünya üzrə adambaşına ümumi spirt istehlakı 2010-cu ildə qeydə alınan 5,7 litrdən 2019-cu ildə 5,5 litrə qədər bir qədər azalıb.

Alkoqol istehlakında kişilər qadınlardan öndədir. Orta hesabla, qadınlar ildə 2,2 litr, kişilər isə 8,2 litr spirt istehlak edir.

Kanadada maddə asılılığı üzərində işləyən Dr. Tim Stockwell Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının araşdırma nəticələri ilə razılaşır.

Stockwell deyir: “Alkoqol əslində riskli bir maddədir və risk onu içməyə başladığınız andan başlayır”.

Stockwell alkoqol istehlakının aşağı səviyyəsi ilə ölüm nisbətləri arasındakı əlaqəni anlamaq üçün 107 məqaləni təhlil edib. “British Medical Journal” tibbi nəşri yüzdə bir ölüm riskini orta, mində birinin ölüm riskini aşağı olaraq təyin edir.

Stockwell iddia edir ki, orta dərəcədə spirt istifadəsinin sağlamlıq üçün faydalı ola biləcəyi fikri zəif tədqiqat metodologiyasından irəli gəlir.

O deyir ki, suallar lazımi səviyyədə deyil, keçmişdə spirtli içki qəbulu nəzərə alınmır, bəzi mühüm amillər nəzərə alınmır.

Stockwell deyir: “Orta səviyyədə içki içənlər daha yüksək gəlir kateqoriyasında idilər. Onlar daha yaxşı qidalanır, idman edirdilər və sağlamlıq xidmətlərinə daha yaxşı çıxış imkanı əldə edirdilər”.

Ancaq hər kəs alkoqolla əlaqəli risklərin həyəcan verici olduğunu düşünmür.

Professor Ser David Spiegelhalter deyir: “Mən gündə bir və ya iki stəkan spirt istehlak etməyin risklərini anlamağa çalışmaq vəsvəsəsini həqiqətən anlamıram”.

İngiltərədəki Kembric Universitetinin statistik professoru Spiegelhalter riski necə başa düşə biləcəyimizi izah edir:

“Təhlükəsiz sürücülük səviyyəsi yoxdur. Təhlükəsiz həyat da belədir. Ancaq heç kim bunları azaltmağı təklif etmir. Biz fayda-zərər balansına baxmaq lazımdır.”

Dr. Spiegelhalte, riskləri dəqiq müəyyən etmək qabiliyyətimizə şübhə ilə yanaşır və deyir ki, insanların sırf bundan həzz almaq üçün içdiyini qəbul etməliyik.

Spiegelhalte onun nə içki şirkətləri üçün işləyən bir lobbinin, nə də təvazökarlıq lobbisinin (alkoqol əleyhinə hərəkat) bir hissəsi olduğunu vurğulayır və BBC-yə niyə spirtli içki içməkdən həzz aldığını deyir:

“Burada risk gözlənilən ömür müddətini bir faiz azaltdıqda əhəmiyyətli olur. Əlli ildən çox müddətə gündə bir içki içmək həyatınızdan altı ay çəkə bilər. Gündə bir saat televizora baxmaq və ya həftədə iki dəfə donuzlu sendviç yemək də sağlamlıq riskləri daşıyır”.

Həkim tövsiyə edir ki, böyüklər onlar üçün nəyin daha yaxşı olduğunu özləri qərar versinlər.