Son illərdə fast food istehlakı və piylənmənin artması bir çox xərçəng növlərinin, xüsusilə kolon xərçənginin yaranmasında rol oynayır. Mütəxəssislər 50 yaşdan aşağı xərçəng hadisələrinin artdığını açıqlayıb və kritik xəbərdarlıqlar ediblər.
Xərçəng əsasən ətraf mühit faktorları, qidalanma və həyat tərzi ilə əlaqədar yaranır. Necmettin Erbakan Universiteti (NEÜ) Tibb Fakültəsi Tibbi Onkologiya Fundamental elm sahəsi Müəllim Prof. Dr. Mehmet Artaç, “Erkən yaşlarda, xüsusilə 50 yaşın altında müşahidə olunan xərçəng halları son vaxtlar bütün dünyada olduğu kimi mərkəzimizdə də artıb. Təbii ki, bu, aktual məsələdir, araşdırma mövzusu bütün dünyadadır. Bunun altında yatan səbəblər xüsusilə son 30-40 ildə həyat tərzindəki dəyişikliklər, fast food tərzi qidalanma, hava çirkliliyi, su və ətraf mühitdəki zəhərli maddələrin piylənməyə səbəb olmasıdır. Xüsusilə piylənmə, əlbəttə ki, ölkəmiz üçün böyük problemdir. Piylənmə təkcə 50 yaşdan yuxarılarda deyil, 50 yaşdan aşağılarda və hətta uşaqlarda da böyük problemdir. “Xüsusilə erkən yaşlarda və 50 yaşdan aşağı olanlarda piylənmənin bir çox xərçəng növlərinin, xüsusilə kolon xərçənginin yaranmasında rol oynaya biləcəyi deyilir.
Obezitenin xərçəngə səbəb ola biləcək zərərlərini sıralayan Müəllim Prof. Dr. Mehmet Artaç, “Bəzi böyümə hormonları piylənmə ilə artır. Bu böyümə hormonları günahkar ola bilər. Xərçəngin böyüməsinə də səbəb olduğu üçün insulin müqaviməti də yarana bilər. Qidalanma vərdişləri, hazır yeməklər, fast food tərzi qidalanma da bağırsaq florasına təsir edir. Mikrobiota dediyimiz bağırsaq florasına da təsir edir. Bağırsaq florasının bu dəyişməsi, mikrobiotanın müxtəlifliyinin azalması immunitet sistemini də zəiflədir. “Təbii ki, immun sistemi zəiflədikdə xərçəngə tutulmaq çox asandır.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
