Ukraynanı çətin günlər gözləyir. ABŞ-dan vətənə qayıdan prezident Vladimir Zelenski çətin sınaqlarla üzləşir: Rusiyanın nailiyyətləri, yorğun cəmiyyət və çətin qış təhlükəsi...
Qaynarinfo xəbər verir ki, bu fikirlər Financial Times-ın yazısında yer alır.
"Biz müharibəni uduzuruq”
Ukraynanın şərqində, Pokrovsk yaxınlığındakı komanda məntəqəsində prezident briqadasının üzvləri Rusiya daxilində hədəflərə zərbə endirmək üçün raketlərdən istifadəyə qoyulan məhdudiyyətlərdən narahat olduqlarını bildirirlər. Hücum edən PUA operatoru şikayət edir:
"Əgər biz "bir əlimiz arxadan bağlı deyil, iki əlimizlə” döyüşə bilsəydik, onda daha güclü rus ordusuna qarşı şansımız olardı”.
Batalyon komandiri Mixail Temper video monitorlarda düşməni izləyir: "İndi mən daha çox öz xalqımı necə xilas edəcəyimi düşünürəm, düşməni 1991-ci il sərhədlərinə qaytara biləcəyimizi təsəvvür etmək olduqca çətindir".
Cəbhə xəttində olan bir çox Ukrayna hərbçiləri getdikcə daha çox Rusiya ilə danışıqlara meyl edirlər. Komandirlərdən biri - Yuri deyir: "Mən indi danışıqların tərəfdarıyam”. O, oğlunun, həm də hərbçinin ömrünü müharibədə keçirə biləcəyindən və sonsuz münaqişələrin nəvəsininə miras qalmasından narahatdır.
Kuraxovodakı 72-ci Mexanikləşdirilmiş Briqadanın başqa bir zabiti xəbərdarlıq edir: "ABŞ kranı bağlasa, işimiz bitmiş olar". Bu, Ukraynanın Qərbin dəstəyindən asılı olması ilə bağlı narahatlığı əks etdirir.
Ali Radanın Xarici Siyasət Komitəsinin sədri Aleksandr Merejkonun sözlərinə görə, "cəmiyyət tükənib”. O, Rusiyanın bu cür addımlar atmağa hazır olduğuna dair şübhələrə baxmayaraq, danışıqlara başlamaq üçün Qərb tərəfdaşları tərəfindən prezident Zelenskiyə artan təzyiqi qeyd edir.
Avropa Xarici Əlaqələr Şurasının əməkdaşı Ceremi Şapiro ABŞ prezidenti Co Baydenin administrasiyasının hazırkı strategiyanın dayanıqlı olmadığını başa düşdüyünü şərh edir:
"Biz müharibəni uduzuruq".
Qarşıdan gələn ABŞ prezident seçkilərində Donald Trampın potensial qələbəsinin Ukraynanı hərbi və maliyyə yardımını kəsmək təhlükəsi altında əlverişsiz sülh razılaşmasına vadar edə biləcəyi ilə bağlı narahatlıqlar artır. Yüksək səviyyəli bir Ukrayna rəsmisinin qeyd etdiyi kimi, "əksər oyunçular gərginliyin azalmasını istəyir”.
"Bu, zəfər deyildi. Bu, fəlakət də deyildi"
Ukraynanın Avropadakı ən qızğın tərəfdarları mübarizəni davam etdirmək istəyə bilər, lakin bunu etmək üçün silahları və ABŞ-ın buraxdığı boşluğu doldurmaq planları yoxdur.
Kiyev qoşunları avqust ayında gözlənilməz transsərhəd işğalı nəticəsində Rusiyanın Kursk bölgəsinin bəzi hissələrini ələ keçirəndə, gələcək danışıqlar üçün möhtəşəm şəkildə zəmin hazırladığını təsdiqlədi. Zelenski deyib ki, torpaq sövdələşmə predmeti olacaq.
Və keçən həftə Zelenski "qələbə planını” təbliğ etmək üçün ABŞ-a səfər etdi. Zelenski bunu "zorla sülhə nail olmaq strategiyası” adlandırıb.
ABŞ-da seçki kampaniyasının girdabına girərək, o, prezident Co Bayden, vitse-prezident Kamala Harris və onun Respublikaçı rəqibi Trampla ayrı-ayrılıqda danışıqlar aparıb.
Bir anda Zelenskinin ABŞ-dakı missiyası Tramp onu sülh danışıqlarına müqavimət göstərdiyinə görə tənqid etdikdən və yüksək rütbəli respublikaçıları Pensilvaniyadakı silah fabrikinə baş çəkdiklərinə görə qınadıqdan sonra fəlakətə döndü. Lakin o, nəticədə Trampı ona auditoriya verməyə inandırdı.
Ukraynalı rəsmi Zelenskinin ABŞ-a səfərini şərh edib:
"Bu, zəfər deyildi. Bu, fəlakət də deyildi. İki il əvvəl aldığımız alqışları gözləmək sadəlövhlük olardı".
Bununla belə, Ukrayna lideri Vaşinqtonu iki mərkəzi məsələdə əliboş tərk etdi: ABŞ-a Rusiya ərazisinə uzaq məsafədən zərbələr endirmək üçün Qərb silahlarından istifadə etməyə icazə vermək; və Ukraynanın NATO-ya üzv olmaq üçün müraciətində irəliləyiş. Bayden administrasiyası Moskvanı potensial olaraq ABŞ və digər müttəfiqləri cəlb etməklə münaqişəni gərginləşdirməyə təşviq edə biləcəyindən ehtiyat edərək hər ikisinə müqavimət göstərdi.
ABŞ rəsmiləri Zelenskinin külli miqdarda Qərb silahı tələblərini özündə əks etdirən "qələbə planı"ndan heyran olmadı. Sənədin hazırlanmasına kömək edən məsləhətçi deyir ki, Zelenskinin NATO-ya üzvlüklə bağlı israrını təkrarlamaqdan başqa çarəsi yox idi, çünki başqa hər şey ukraynalıların zəruri hesab etdiyi Qərbin təhlükəsizlik zəmanətlərindən geri çəkilmək kimi qiymətləndiriləcək.
Yüksək rütbəli bir ukraynalı məmur deyir ki, "qələbə planı”nın əsl mənası ondan ibarətdir ki, o, Ukraynanın hərbi məqsədlərini tam azad olmaqdan müharibəni Kiyevin xeyrinə yönəldir.
"Bu, müharibənin trayektoriyasını dəyişmək və Rusiyanı danışıqlar masasına oturtmaq cəhdidir. Zelenski həqiqətən də buna inanır".
Keçən həftə Nyu Yorkda BMT Baş Assambleyasına qatılan bir neçə avropalı diplomat potensial nizamlanma ətrafında müzakirələrin tonunda və məzmununda nəzərəçarpacaq dəyişiklik olduğunu söyləyib.
Onlar Ukrayna rəsmiləri arasında Rusiya qoşunları öz ərazilərində qalarsa belə, atəşkəsə razılığın mümkünlüyünü müzakirə etmək üçün daha çox açıqlığı və razılaşmanın vacibliyi ilə bağlı Qərb rəsmiləri arasında daha səmimi müzakirələri qeyd edirlər.
"Qərar vaxtıdır"
"Həyat daha da çətinləşmək üzrədir” - nəşr yazır və qeyd edilir ki, Ukrayna yeni çağırışlarla, xüsusən çətin qış, enerji sektoruna hücum təhlükəsi, səfərbərlik və NATO-ya üzvlük üçün zəif perspektivlərlə üzləşir.
Bu həftəsonu ABŞ-ı tərk edən Zelenski oktyabrın "qərar vermə vaxtı” olacağını söylədi. Ukrayna lideri bunun hərbi əməliyyatları dayandırmaq üçün bir neçə variantdan biri olduğunu bilə-bilə Qərbdən Rusiya daxilindəki hədəfləri vurmaq üçün yenidən icazə istəyəcək:
"Söhbət Rusiyanın imkanlarının məhdudlaşdırılmasından gedir”.
Qeyd edək ki, oktyabrın 12-də Bayden Almaniyada (Ramşteyn formatında) Ukrayna Müdafiə Təmas Qrupunun liderlər səviyyəsində görüş keçirəcək. Görüşdə Ukraynanın qələbə planının müzakirə ediləcəyi gözlənilir.
Alpər
