Rusiya sülhməramlıları Azərbaycandan niyə çıxır?

Söz düşmüşkən, bu hadisəni Azərbaycanın xarici siyasətinin qələbəsi, Rusiyanın cənubi Qafqazdan çıxması, hətta Azərbaycanla Ermənistan Arasında yeni müharibənin başlanğıcı kimi dəyərləndirənlər də var. Amma bunlar radikal, sadə desək, kənar mövqelərdir. Rusiya sülhməramlılarının Qarbağdan çıxması təbii ki, böyük hadisədir, amma yalnız Azərbaycan siyasətinin qələbəsi deyil, heç Rusiyanın cənubi Qafqazdan birdəfəlik çıxması da deyil. Əvvəla, Rusiyanın Ermənistanda, Gümrü ərazisində böyük hərbi bazası – 10 min nəfərlik müasir ordusu var. Sonra, Rusiya tərəfin müəyyən siyasi-hərbi maraqları olmasaydı, sülhməramlıları 2024-cü ilin əvvəlində Qarabağdan çıxarmazdı, üçtərəfli sazişdə göstərildiyi kimi, ən azı 2025-ci ilin axırına kimi saxlayardı.

Amma Rusiya sülhməramlılarının Qarabağdan vaxtından əvvəl çıxmasında Azərbaycanın xarici siyasətinin xidməti də yetərincədir. Azərbaycan tərəfi Ermənistandan fərqli olaraq, Rusiyaya qarşı səbir və tədbir nümayiş etdirdi, yaxın və böyük qonşu ilə münasibətləri pozmağa yox, qorumağa çalışdı. Düşünürəm ki, burda Azərbaycan prezidentinin müdrikliyi, tarazlı, ehtiyatlı siyasəti xüsusi qeyd olunmalıdır. Bundan başqa, Rusiya və Azərbaycan prezidentləri arasında yəqin ki, regionda baş verəcək böyük siyasi, iqtisadi hadisələrlə əlaqəli müəyyən razılaşma var. Bunlar Ermənistanla Azərbaycan arasında Böyük sülh sazişinin imzalanması və Azərbaycanı Naxçıvanla, obrazı desək, günbatanı gündoğanla birləşdirəcək Zəngəzur dəhlizinin açılmasıdır. Yəqin, Rusiya bu hadisələrin kuratoru kimi qalır.

Düşünürəm ki, Rusiya sülhməramlılarının Azərbaycandan - Qarabağdan vaxtından əvvəl çıxarılmasının siyasi-nəzəri səbəbləri olduğu kimi, hərbi-praktiki səbəbləri də vardır. Hazırda bütün dünya İsrail – İran müharibəsinin, füktiki olaraq, III Dünya müharibəsinin astanasındadır. Nə qədər ki, İsraildə Netenyahunun Müharibə komandası hakimiyyətdədir, bu müharibə qaçılmazdır. Yəni, Rusiya – Ukrayna müharibəsi Qərbin, bütün dünyanın nəzərində hətta 2-ci də deyil, 3-cü yerdədir. Rusiya – Ukrayna cəbhəsində isə, rus qoşunları sürətlə irəliləyir. Qərb dünyası gözləmə mövqeyindədir, Ruyaya yeni sanksiyalardan, Ukraynaya köhnə silahlardan başqa bir şey vermir.

Rusiya rəhbərliyi də şübhəsiz ki, bu cür əlverişli geo-siyasi vəziyyətdən faydalanmaq niyyətindədir. Rusianın sülhməramlıları, söhbət 2 min (+,-) şəxsi heyəti olan, müasi silahlanmış böyük bir hərbi qüvvədən gedir, sürətlə Qarabağdan çıxarılır, eyni sürətlə Ukrayna cəbhəsinə atılır. Təbii ki, bu qüvvə strateji qələbəyə - Ukrayna məsələsini birdəfəlik həll etməyə imkan vermir, amma müəyyən taktiki nailiyyətlərə, məsələn, Ukraynanın Şərq qapısı olan Xarkovu ələ keçirməyə imkan verir. Odur ki, aprelin axırında, mayın əvvəllərində (9 maya kimi), Rusiyanın Ukrayna cəbhəsində yeni hücumları, hətta müəyyən uğurları gözləniləndir.

Qalib ARİF

visiontv.az