“Əfv prezidentin müstəsna səlahiyyəti olduğundan ancaq onun sayəsində hansısa məhkumun bağışlanması baş tuta bilər”.
Bunu Yenisabah.az-a Konstitusiya Araşdırmalar Fondunun rəhbəri, hüquqşünas Əliməmməd Nuriyev bildirib.
Bundan əvvəl hüquq müdafiəçisi Novella Cəfəroğlu may ayında geniş əfv və amnistiya aktının qəbul olunacağını bildirib.
İndi bir çoxlarını düşündürən həmin rəsmi aksiyanın kimləri əhatə edəcəyidir. Çünki əfv sərəncamı və amnistiya haqqında qanunun Cinayət Məcəlləsinin bəzi maddələrini əhatə etmədiyi iddiası var.
Bu həqiqətən də belədirmi?
Əliməmməd Nuriyev qeyd edib:
“Əfv prezidentin müstəsna konstitusion səlahiyyəti olduğundan ancaq onun sayəsində hər hansı bir məhkumun əfv olunması baş tuta bilər. Bu zaman əfv olunan şəxsin hansı cinayəti törətməsi ilə bağlı hər hansı bir qanuni məhdudiyyət yoxdur. Çünki əfv institutunun fəlsəfəsində mərhəmət durur.
Əlbəttə, əfvin tətbiqi ilə bağlı meyarlar vardır. Əfv tətbiq edilərkən hər şeydən əvvəl məhkumun şəxsiyyətinə, etdiyi cinayətin ictimai təhlükəlilik dərəcəsinə diqqət edilməlidir. Əgər məhbus yüksək ictimai təhlükəlilik dərəcəsi olan cinayət törədibsə, əlbəttə, bu şəxsin əfv olunması ilə bağlı ciddi yanaşmalar olacaq.
Eyni zamanda, məhbusun cəza çəkdiyi müddətdə davranışının necə olması, özündə kriminal elementləri saxlayıb-saxlamaması müşahidə olunur. Digər tərəfdən, cinayətdən zərər çəkmiş şəxsin özü və ya yaxınlarının özlüyündə məhbusu bağışlaması da nəzərə alınır. Məsələn, ömürlük həbs olunmuş məhbuslar var ki, bir neçə şəxsin qətlində günahkardırlar və belə şəxslərin əfv olunması elə də asan məsələ deyil. Bu istiqamətdə Əfv Komissiyasının məhbuslarla bağlı rəyi prezidentə təqdim olunur”.
Hüquqşünas əfvdən fərqli olaraq, amnistiyanın konkret kateqoriyalara aid cinayətlərlə bağlı həbs olunmuş məhbuslara aid edildiyini qeyd edib:
“Amnistiya əfvdən fərqli olaraq, qeyri-müəyyən sayda şəxslərə aid edilən institutdur. Burada ayrı-ayrı kateqoriyadan olan cinayətlərin amnistiyaya düşüb-düşməməsinə baxılır.
Digər tərəfdən, amnistiya məhkum edilməmiş şəxslərə də aid edilə bilər. Yəni barəsində cinayət işi açılmış və istintaqı davam edən şəxslər.
Amnistiya ilə bağlı da bir çox meyarlar var. Tutaq ki, şəhid ailəsi üzvlərinə, Vətən müharibəsi qazilərinə və yaxud ailə vəziyyəti daha fərqli olan məhbuslara amnistiya tətbiq olunur. Aktında konkret müəyyənlik vardır ki, buraya hansı növ cinayət törətmiş məhbuslara bu aktın şamil olunacağı məlumdur. Bu baxımdan amnistiya Milli Məclisin aktı ilə tətbiq olunur. Xüsusilə ağır cinayətlər amnistiyaya düşmür”.
