Gənclərdə təngnəfəsliyin səbəbi nədir? - HƏKİM İZAH ETDİ

“Ümumiyyətlə təngnəfəslik dediyimiz hal nəfəs dərinliyinin və tezliyin pozulmasına deyilir. Biz bu simptomla çox tez-tez rastlaşırıq. Bu simptom özü-özündə bir xəstəlik deyil, sadəcə bir simptomdur və altda yatan bir neçə xəstəliyin göstəricisi ola bilər”. Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında həkim-terapevt Sübhan Hacıyev deyib.

Sübhan Hacıyev sözlərinə belə davam edib: “Bir pasientdə təngnəfəslik varsa, burada ürək-damar, tənəffüs sistemi, sinir sistemi xəstəlikləri, qan azlığı, xüsusilə də dəmir defisitliyi, anemiya, eyni zamanda infeksion xəstəliklər hətta mineral çatışmazlıqları da araşdırılmalıdır. Buna görə mütləqdir ki, bu cür pasientlər canlı müayinə olunsunlar, doğru-düzgün analiz toplanılsın. Bəzən diferensial diaqnostika üçün labarator və instrumental müayinələr də gərəkə bilir. Məsələn, ürək-damar xəstəlikləri zamanı təngnəfəslik adətən adi fiziki yüklənmədən tutmuş, tam sakitlik halına qədər yəni, gecə saatlarında belə özbaşına yarana bilər. Çox vaxt bu insanlar yaşlı insanlar, 50 yaşından yuxarı insanlar olur. Bu insanlarda döş qəfəsində ağrı, göynəmə, yanğı, ayaqlarda bəzən şişkinliklər, təzyiqin qalxmaları kimi simptomlarla müşahidə oluna bilir.

Ağciyərlə bağlı təngnəfəslik isə daha çox eksperator təngnəfəslik olur. Yəni nəfəs vermənin sonunda bronxlar xəstəliklərə bağlı olur. Bu zaman xəstədə kürəkdə ağrılar yüksək hərarət və saturasiyanın bəzən düşməsi olur. Yəni bu simptomlar daha çox tənəffüs yolu xəstəliklərinə xas olan bir simptomlar olur.

Ancaq səbəbsiz yerə tam sağlamkən yaranmış təngnəfəslik çox vaxt sinir sisteminin xəstəliklərinə bağlı olur. Belə deyək ki, nevrosteniya xəstələrində ani şüuraltı düşüncəyə bağlı belə bir problemlər yarana bilir. Bu insanların hər hansı bir daxili orqan patalogiyası olmadan sadəcə təngnəfəslik, boğulma hissi olur. Ancaq bu insanları müayinə etdikdə bu hissin yalançı bir hiss olduğunu aşkarlaya bilirik və bu üzdən də sinirsəl problemlərə bağlı olduğunu dəqiqləşdirmiş oluruq.

Gənc yaşlarda xüsusilə də xanımlarda gördüyümüz təngnəfəsliklər var. Bunların daha çoxu qanda dəmir çatışmamazlığına bağlı dəmir defisiti anemiya diaqnozu olduğunuz bir xəstəliklərdir ki, bu zaman da biz bilirik ki dəmir qanda oksigen daşıyıcısıdır və kəskin dəmir defisiti zamanı oksigen qanla daşına bilmədiyi üçün bu insanlarda ciddi təngnəfəsliklər və taxikardiya dediyimiz, yəni, ürək döyüntülərinin 100-dən artıq vurmaları olur. Bu cür xəstələrdə eyni zamanda vitamin D və digər mineral çatışmazlıqları da olur. Eyni zamanda daha gənc xəstələrimizin hansıların ki, idmanla məşğul olmadıqları fiziki və kardio məşqlərdə iştirak etmədiyi insanların bu bu cür yüklərə qarşı dözümlülüyün azalması nəticəsində təngnəfəslik yarana bilir. Bunların hər birində öz simptomlarının xəstəlikləri araşdırılaraq müalicə oluna bilirlər”.

Ayşən Vəli