"Pezeşkian qalib gələrsə, İranın xarici və daxili siyasətində müəyyən yumşalma və dəyişikliklərin olacağını gözləmək olar".
Bunu Qaynarinfo-ya açıqlamasında siyasi şərhçi Vüqar Zifəroğlu İranda prezident seçkilərinin ikinci turda Azərbaycan əsilli Məsud Pezeşkianın qalib gələcəti halda Tehranın siyasətində hansısa dəyişikliklərin olub-olmayacağını şərh edərkən deyib.
Ekspertin fikrincə, Pezeşkian hakimiyyətə gəlsə, Qərblə dialoqun bərpa edilməsi mümkündür:
"Düzdür, açıq deyək ki, hansı namizədin qalib gəlməsindən asılı olmayaraq, İranın daxili və xarici siyasətinin əsas elementlərini müəyyənləşdirən sistemin özüdür. Heç bir qalib gələn şəxs sistemin bəlirlədiyi cizgilərdən kənara çıxa bilməz. Amma Pezeşkianın prezident olması fonunda müəyyən yumşalmaların şahidi ola bilərik. Onun gəlişilə Qərblə dialoqun yenidən bərpa edilməsindən tutmuş, qonşularla münasibətlərdə müəyyən yumşalmaların, korrektlərin şahidi olmaq mümkündür".
Ekspert hesab edir ki, bu yumşalma, dəyişiklik təkcə xarici deyil, daxili siyasətdə də özünü göstərə bilər:
"Pezeşkian qalib gəlsə belə, Tehranın Ukraynada müharibə aparan Rusiyaya münasibətdə siyasəti dəyişməyəcək. İranla Rusiya münasibətləri hər iki ölkənin geosiyasi hədəflərinə yönəlik, müəyyənq arşılıqlı faydalardan doğan münasibətdir. Bu mənada Tehranın Moskva ilə müttəfiqlik münasibətlərində hansısa bir dəyişikliklərin şahidi olmayacağıq. Qərblə dialoqda isə dəyişiklik ola bilər. Məsələn, Tehran Vyana razılaşmasına geri dönə bilər. Bu istiqamətdə dialoq bərpa edilə bilər".
Vüqar Zifəroğlu qeyd edib ki, Pezeşkian qalib gələrsə, daxili siyasətdə baş örtüyü məsələsində yenilik etməyəcək:
"Baş örtüyü məsələsi İran sistemində qırmızı cizgidir. Bu mənada hansı namizəd qalib gəlsə də, həmin məsələdə ciddi addımların olacağını düşünmürəm. Çünki bu dəyişikliyə getmək sistemin özündə dəyişiklik demək olacaq. Lakin əxlaq polisi ilə bağlı məsələdə müəyyən yumşalmalar ola bilər. Habelə, İranda yaşayan digər xalqların hüquq tanınmalarının həyata keçirilməsinə də gedilə bilər".
Pezeşkianın prezident olması fonunda İranın Azərbaycanla münasibətlərinə gəlincə, Vüqar Züfəroğluna görə, bu münasibətlər daha da yaxşılaşa bilər:
"İranın oturuşmuş Cənubi Qafqaz siyasəti var. Bu siyasətində də Azərbaycan önəmli faktordur. Ən azından ona görə ki, İranda 40 milyonluq soydaşımız yaşayır. Pezeşkian qalib gəlsə, bu münasibətlər daha müsbət və daha sürətli formada yaxşılaşmağa doğru gedə bilər. Ermənistanın Qərb siyasətilə bağlı Tehranın müəyyən narahatlıqları var. Bu mənada yeni prezidentlərin Azərbaycanla münasibətlərə daha korrektəli və daha dəqiq yanaşacaqlarını düşünürəm"
.
Qeyd edək ki, İranda prezident seçkiləri üzrə ikinci tur iyulun 5-də keçiriləcək. Bu dəfə yarışda azərbaycanlı islahatçı namizəd Məsud Pezeşkianla mühafizəkar qanadın nümayəndəsi Səid Cəlili iştirak edəcəklər.
Rüfət Sultan
