Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Şimali Koreya və Vyetnama səfərləri Qərbdə narahatlıq yaradıb. Hadisələri qiymətləndirən təqaüdçü ABŞ admiralı Scot Davidsona görə, Putin bir tərəfdən Ukrayna müharibəsi üçün tərəfdar axtarır, digər tərəfdən isə yeni təhlükəsizlik sistemi qurur.
Turkustan.az xəbər verir ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Şimali Koreya və Vyetnama səfərləri ABŞ -da da panikaya səbəb olub . “New York Times” qəzetinə danışan ABŞ-ın Yaponiyadakı səfiri Rahm Emanuel Kremlin ABŞ-ın təsirindən kənar ölkələrin “baş təşkilatçısı” olmağı hədəflədiyini iddia edib. Putin həmçinin Sakit okean regionu ölkələri ilə bir çox kommersiya və strateji müqavilələr imzalayıb. ABŞ Hind-Sakit Okean Dəniz Komandanlığının (USINDOPACOM) keçmiş komandanı və təhlükəsizlik üzrə ekspert, təqaüdçü admiral P. Scot Davidson “haberglobal.com.tr” saytına səfərin qlobal mənasını və ABŞ üçün nə demək olduğunu qiymətləndirdi. Devidsonun sözlərinə görə, Vladimir Putin regionda ABŞ-a yaxın olmayan hər bir ölkəni Ukrayna ilə müharibəsinə cəlb etməyə çalışır. Rusiyanın təsirinin Çin dənizinə qədər uzandığını vurğulayan Devidson, bu təəccüblü açıqlamaları verir:
“Rusiya və Şimali Koreya administrasiyalarının qarşılıqlı müdafiə təminatı və nüvə tədqiqat fəaliyyətlərinə dəstək verən saziş imzalaması tarixi bir fasilədir. Bu həm də Rusiya üçün çox riskli qərardır, çünki o, öz resurslarını və diqqətini eyni zamanda Ukraynaya, indi isə Sakit okean regionuna yönəltməlidir. Müqavilə çərçivəsində hər iki ölkənin sərəncamında olan bütün hərbi vasitələrdən istifadə etməsi gözlənilir. Bu, nüvə silahlarının da daxil olduğu kütləvi səfərbərlikdən xəbər verir. Bu, hərbi aləmdə verilə biləcək ən sərt qərardır. “Bir ölkəyə hərbi strateji cavablar verməklə onu müharibəyə çəkmək cəhdi arasında ciddi fərq var, Rusiya müqavilə bağladığı ölkələri müharibəyə çəkir”.
“Vyetnamın bir çox ölkələrlə, xüsusən də İtaliya və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri ilə ticarət müqavilələri var. Strateji razılaşmalara gəlincə, Vyetnam da alternativlər axtarır. Məsələn, Fransa Vyetnama silah, sursat və hərbi texnologiya satmaq barədə razılığa gələn ölkələr sırasındadır. Lakin Rusiya bütün Asiya-Sakit okean regionunu əhatə edən plan çərçivəsində hərəkət etdiyi üçün Moskvanı bu alternativlərin bir hissəsi kimi görmək mümkün deyil. Burada gərginlik yaradan digər məqam Vyetnamın alternativ axtarışında Rusiya ilə müqavilələr imzalamamasıdır. Burada söhbət Vyetnamla neft və təbii qaz sazişlərinin imzalanması deyil, Rusiyanın Cənubi Çin dənizinə təsir dairəsini genişləndirməsidir”.
“Vladimir Putin səfərlərinin məqsədini gizlətmir. Bütün Asiya-Sakit Okean regionunda təhlükəsizlik sistemi qurmaq istədiyini açıq şəkildə bildirən Putinin digər hədəfi də Ukrayna müharibəsində Moskvaya beynəlxalq səviyyədə dəstək verəcək ölkələrin sayını artırmaqdır. Putin bundan əvvəl də Çinə səfər etmiş və müharibəsinə dəstək qazanmışdı”.
“ABŞ-ın müdafiə büdcəsinin böyük hissəsi Çin və Sakit Okeandakı münaqişə imkanlarına qarşı ayrılıb. Son bir neçə ildə Filippin, Tailand və Avstraliya ilə strateji tərəfdaşlıq əlaqələri qurulmuşdur. Yaponiya, Tayvan və Cənubi Koreyaya dəstək yeniləndi. Putinin səfərləri yalnız ABŞ-ın son 3 ildə inkişaf etdirdiyi Sakit okean yönümlü müdafiə konsepsiyasını təsdiqlədi. Bununla belə, tezliklə Vaşinqtonun regionda çox aktiv xarici siyasət təşəbbüslərini görə bilərik”.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
