93 gün 15 saat 52 dəqiqə 40 saniyə təşkil edəcək
Bu gündən etibarən yay fəsli başlayır. Bakı Dövlət Universitetinin (BDU) Fizika fakültəsinin Astrofizika kafedrasından verilən məlumata görə, yay fəsli Azərbaycana iyunun 21-i saat 00:50:56-da daxil olacaq. Bu andan etibarən şimal yarımkürəsində yay fəsli, cənub yarımkürəsində isə qış fəsli hökm sürəcək.
Kafedradan bildirilib ki, bu zaman Yerin fırlanma oxu Günəş istiqaməti ilə ən kiçik bucaq əmələ gətirəcək və ya Günəş həmin gün günorta vaxtı üfüqdən maksimum hündürlükdə (Bakı üçün 73.1) olacaq. Həmin gün ən uzun gündüz və ən qısa gecə yaşanacaq. Gündüzün uzunluğu 15 saat 3 dəqiqə 23 saniyə, gecənin uzunluğu isə 8 saat 56 dəqiqə 37 saniyə olacaq. Günəşə qədər məsafə 152.025 milyon km təşkil edəcək. 14 gündən sonra isə - iyulun 5-i saat 09:06-da Yer orbitinin Günəşdən ən uzaq nöqtəsində - afelidə, Günəşə qədər məsafə isə 152.1 milyon km olacaq.
Qeyd edək ki, yay fəslinin uzunluğu 93 gün 15 saat 52 dəqiqə 40 saniyə təşkil edəcək.
Fəsillər necə yaranır?
Yer oxunun ekvator müstəvisinə meylliliyi gecə və gündüzün qeyri-bərabər olmasına, fəsillərin yaranmasına səbəb olub. Yerin Günəş ətrafında hərəkəti ilə bağlı olaraq illər, fəsillər əmələ gəlir. İstilik, işıqlanma və iqlim qurşaqları yaranır. Canlıların həyatında böyük dəyişikliklər baş verir.
Fəsillərin formalaşması bir çox amilin təsiri ilə müəyyən edilir. Bunlara iqlim və coğrafi xüsusiyyətlər, dəniz səviyyəsi, torpaq növü və meşələr daxildir. Fəsillər müxtəlif heyvan və bitki növləri üçün mühüm uyğunlaşma mexanizmidir. Məsələn, quşlar yayda güclənir və güclü uçuş bacarıqları nümayiş etdirirlər, qışda isə enerjinin saxlanmasına və qida tapmaqda çətinliklərə qarşı daha passiv olurlar.
İsti olsa da, faydaları çoxdur...
Yay fəsli Yer Günəşin orbitinə yaxınlaşdıqda baş verdiyi üçün ən isti mövsüm adlanır. Şimal yarımkürəsində ən uzun günlər bu mövsümdə yaşanır. Yer yay mövsümündə Günəşdən aldığı bol işığı özündə saxlayır. İki aydan sonra saxlanılan işıq istiliyə çevrilir və ən isti günlər baş verir.
Sözügedən mövsümdə təbiətin gözəllikləri və faydaları sərgilənir. İnsanlar bu vəziyyətdən istifadə edirlər. D vitamini günəş işığından əldə edilir. Ona görə də yay fəsli insan sağlamlığı üçün çox vacibdir. Günəş vannası deyilən müalicə revmatizmə yaxşı təsir edir.
Yeganə BAYRAMOVA
