Keşiş Baqratın başlatdığı, amma heç bir nəticə əldə edə bilmədiyi “Vətən üçün Tavuş” hərəkatı ermənilərə növbəti və son çağırışını edib. Keşiş erməniləri birləşməyə və Ermənistanın gələcəyi ilə bağlı məsələni həll etməyə çağırıb. “Müqəddəs Ata” qalib gəlmək üçün ermənilərdən cəmi 96 saat istəyib. Bu müddətin bir hissəsi artıq keçib. Arxiyepiskop deyib ki, qələbə qazanmaq üçün çox şey lazım deyil, sadəcə olaraq polis səddini aşmaq kifayətdir. “Biz bunu edə bilərik. Biz həm də ona görə edə bilərik ki, polis məmurlarının mütləq əksəriyyəti ruhən və zehni olaraq bizimlədir. Hər şey edilməlidir ki, polis zəncirləri könüllü olaraq xalqın qarşısında açılsın və həqiqət yalana qalib gəlsin”, deyə keşiş Baqrat deyib.
İyunun 9-da axşam saatlarında Nikol Paşinyanın əleyhdarlarından ibarət bir neçə kolonna İrəvanın müxtəlif yerlərindən “Respublika” meydanına gəlib. Bir aylıq etirazlardan sonra çoxu uşaq, qocalar və qadınlar olan “fəallar” açıq-aşkar yorulsalar da, Ermənistanı, ləğv edilmiş “ikinci erməni dövlətini” və liderləri Baqrat Qalstanyanı o ki var tərifləyiblər. Amma hər kəsə də məlumdur ki, bu “döyüşçülər”lə dövlət çevrilişi etmək mümkün deyil, hətta bunu çox istəsələr belə. Mitinqin əvvəlində nümayiş etdirilən və polisin faşist işğalçılarla müqayisə edildiyi qısa video da onlara kömək etməyib.
“Vətən uğrunda Tavuş” hərəkatının lideri Baqrat Qalstanyan son mitinqə Nikol Paşinyan hökuməti ilə həlledici döyüş kimi yanaşıb. “Qətiyyətli hərəkətlərin vaxtı çatıb. Səbr edib qələbəyə getməyə hazırsınızmı?” – deyə o, etirazçılara müraciət edib. Eyni zamanda o, rus və ingilis dillərində beynəlxalq ictimaiyyəti etirazçıların respublikada “əsl demokratiya” bərqərar etmək səylərini dəstəkləməyə çağırıb.
“Bundan əlavə, əgər Paşinyan devrilməsə, yaxın gələcəkdə Azərbaycan nəinki Ermənistan ərazisinin bir hissəsini ələ keçirəcək, həm də yüz minlərlə azərbaycanlını respublikaya daimi yaşamaq üçün göndərəcək. Kirantsdan başladı, biz əraziləri təhvil verməyə davam edəcəyik, bəlkə dəhliz çəkiləcək, ola bilsin ki, 200-300 min azərbaycanlı gəlib hər gün azalan Ermənistan ərazisinə yaşayacaq. Bütün bunların yaxın gələcəkdə reallığa çevrilməsi heç kəsi təəccübləndirməsin... Bizim bugünkü mübarizəmiz məhz buna qarşıdır”, - bunu isə keçmiş xarici işlər naziri Vardan Oskanyan bəyan edib.
Bu arada mitinq ərəfəsində Paşinyan növbəti dəfə seldən zərər çəkmiş rayonlara baş çəkib və Tavuş bölgəsində Azərbaycanla sərhədə nəzər salıb. Eyni zamanda ona sadiq olan KİV-lər Qalstanyana bənzəyən evsizin fotoşəkillərini yayaraq, keşişin spirtli içkilərlə bağlı ciddi problemləri olduğuna eyham vurublar. Həmçinin bazar ertəsi mitinqin başlamasına bir neçə saat qalmış İrəvanın mərkəzinə yüzlərlə polis toplaşıb və hökumət binası yaxınlığında sipər çəkilib.
Qasltanyan və komandası indiyə qədər bir suala cavab verə bilməyiblər, “Paşinyanın yerində olsanız, nə edəcəksiniz?”. Amma onlar bunu izah edə bilməyiblər. Üstəlik, hər gün ətrafımızdakılar bu sualın cavabını daha çox israrla tələb edirlər. Qalstanyanın mitinq ərəfəsində təşkil etdiyi mətbuat konfransı da istisna deyildi. Demək olar ki, bütün suallar iki mövzuda qaynayıb-qarışdı: arxiyepiskop Kanada vətəndaşlığına sahib olarsa və Paşinyana impiçment elan etmək üçün səsə malik olmasa, necə baş nazir olacaq və o, Bakı ilə necə danışıqlar aparacaq.
“Bizim hərəkat təkcə güclə bağlı deyil, sivilizasiya hərəkatıdır. Dəyər sistemimizi, əxlaqa münasibətimizi dəyişməliyik. Bununla bağlı qanun çərçivəsində hərəkət edəcəyik. Amma qanuna bütün hörmətlə yanaşsaq, qanunun gücü hər şeydən yüksəkdir. Bu, xalq hərəkatıdır və özlüyündə bizi öz məntiqi nəticəsinə aparacaq. Tanrı deyir ki, insan qanun üçün deyil, qanun insan üçün yaradılıb”, - Qalstanyan deyib. “Biz etirazlarla deyil, Ermənistan ərazilərinin təslim olmasının qarşısını almaqla məşğuluq. Eyni zamanda, böyük mitinqlərdə gündəliyimizi inkişaf etdiririk. Bizim vəzifəmiz həmrəylik hökuməti yaratmaqdır. Ermənistanı və onun xarici əlaqələrini bərpa edəcək cəbhə formalaşdıracaq. Bundan əlavə, o, ölkəni bütün maraqlı tərəflərin iştirak edə biləcəyi növbədənkənar seçkilərə hazırlayacaq”, - Qalstanyan deyir.
O, Azərbaycanın timsalında “real danışıqlara” başlamağı təklif edir. Müxalifətçi Ermənistanda məşhur versiyanı müdafiə edir, ona görə də Bakı İrəvanı müharibə ilə hədələyir və bununla da ondan bir-birinin ardınca güzəştlər çıxarır. Qalstanyan bu praktikanı dayandırmaq üçün Rusiya, Fransa və ABŞ-ın daxil olduğu ATƏT-in Minsk qrupunu dialoqa cəlb etməyə ümid edir. Bununla yanaşı, keşiş Moskva, Paris və Vaşinqtonun öz aralarında necə danışıqlar aparacağı və bu cür cəhdlər fonunda Azərbaycanın niyə hücum etməyəcəyi ilə bağlı sualları cavabsız qoyub.
Lakin fövqəladə hallarda Tavuş vilayətinin arxiyepiskopunun artıq hazır alibi var. Onun sözlərinə görə, Ermənistanla Azərbaycan arasında müharibə 2020-ci ildə başlayıb və hələ də bitməyib. Üstəlik, bunun davam etməsinə Paşinyan cavabdehdir, keşiş isə əksinə, sülhü bərqərar etməyə hazırlaşır.
Bu arada Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev bir daha bəyan edib ki, İrəvan Konstitusiyasını dəyişdirənə qədər Ermənistanla sülh müqaviləsi imzalamayacaq. Paşinyan hökuməti ölkənin daxili işlərinə müdaxiləyə işarə edərək, bundan imtina edir. Ermənistan XİN-in məlumatına görə, əvvəllər tərəflər iki ölkənin qanunvericiliyinin sülh müqaviləsinin məzmununa təsir etməyəcəyi barədə razılığa gəliblər.
Qalstanyanın mövqeyi yalnız Ermənistanla Rusiya arasında əməkdaşlıq məsələsində daha zəifdir. O, Moskva ilə İrəvan arasında münasibətlərin pozulduğunu deyir, lakin bunun niyə baş verdiyini izah etmir. O, Rusiya ilə Azərbaycanın yaxınlaşması məsələlərinə də məhəl qoymur. Populist, ucuz vədlərlə vətəndaşları küçələrə səsləyən “xəyallarımızın mənəvi Ermənistanı”nı qurmaqdan danışmaq asandır. Kiçik, lakin əməli addımlarla ölkənin güclənməsi işini həyata keçirmək daha çətindir.
Boynunda bənövşəyi yaylıq olan Baqrat Qalstanyan Müqəddəs Anna kilsəsinin həyətinə öz “sürüsü”nü yığaraq, yenidən açıq-aydın Paşinyana işarə edərək onun tezliklə gedəcəyini vəd edib. Srbazanın həmkarları yəqin ki, bu çıxışı bəyəniblər. Amma onun buna necə müqavimət göstərmək niyyətində olduğunu Müqəddəs Ata açıqlamayıb. Yəqin ki, o, sirləri açmaq istəmədiyi üçün.
V.VƏLİYEV
