Həkimlər və gerontoloqlar oktyabrın 1-i çərşənbə axşamı 100 illik yubileyini qeyd edən ABŞ-ın keçmiş prezidenti Cimmi Karterin uzunömürlü olmasının səbəblərini açıqlayıblar.
Medianews.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, Karter 100 illik yubileyini görən ilk ABŞ prezidenti olub. Üstəlik, 2023-cü ilin fevralından doqquz ildir xərçənglə mübarizə apardığı üçün o, hospisdədir.
Mütəxəssislər deyirlər ki, Karterin heyrətamiz uzunömürlü olmasının ilk səbəbi onun qətiyyəti və işini sevməsidir. Prezidentlikdən getdikdən sonra siyasətçi 14 ölkədə dağılmış mənzillərin bərpasına kömək edən xeyriyyə fondunun könüllüsü olub. Cənubi Kaliforniya Universitetindən gerontologiya professoru Valter Lonqo hesab edir ki, başqalarına kömək etmək yaşamaq istəyindən xəbər verir. “Günün sonunda bu, sizi yataqdan çıxarır” deyə mütəxəssis izah edib.
Həmçinin, Karter hətta qocalıqda da həmişə yeni bir şey öyrənib ki, bu da gerontoloqların fikrincə, ömrü uzatmağa kömək edir. Siyasi karyerasını bitirdikdən sonra Karter həyat yoldaşı ilə xeyriyyə fondu təsis edib. Bundan başqa, keçmiş prezident bir neçə kitab yazıb və 62 yaşında xizək sürməyi öyrənib.
Uğurlu evlilik və güclü ailə də Karterin uzunömürlü olmasının səbəblərindən biri kimi göstərilib. O, həyat yoldaşı ilə 77 il birlikdə yaşayıb. Rosalynn Carter 2023-cü ilin noyabrında vəfat edəndə, keçmiş prezident onun “bütün nailiyyətlərində bərabər tərəfdaş olduğunu, lazım olduqda müdrik məsləhət və dəstək verdiyini” söylədi.
Mütəxəssislər deyirlər ki, Cimmi Karterin uzunömürlü olmasının digər səbəbi daimi fiziki fəaliyyətdir. O, 80 yaşına qədər müntəzəm olaraq qaçıb, sonra isə dizindəki problemlərə görə yeriməyə və üzməyə keçib. Bundan əlavə, o, həyat yoldaşı ilə birlikdə velosiped sürdü. Cənubi Kaliforniya Universitetinin gerontoloqu Hovard Fridmanın qeyd etdiyi kimi, idman etmək lazım deyil. Onlar, məsələn, bağda işləmək və ya sadəcə gəzinti etməklə əvəz edilə bilər.
Boston Universitetindən gerontoloq Tomas Perls əmindir ki, ekstrovertlər daha uzun yaşayırlar, çünki onlar daha yaxşı koqnitiv funksiyaya malikdirlər və həmişə yaxşı əhval-ruhiyyədədirlər. Sabiq prezidenti tanıyan alim bildirib ki, o, çox ünsiyyətcil, müsbət enerji saçan insandır.
Perls, Karterin uzunömürlülüyünün digər səbəbi kimi onun əqli sərtliyini də qeyd edib. Gerontoloq qeyd edib ki, keçmiş prezident 2015-ci ildə xərçəng xəstəliyinə tutulduğunu öyrəndikdən sonra depressiyaya düşməyib, həmçinin arvadının gedişinə səbirlə dözüb.
Perls Karterin uzunömürlü olmasının son səbəbi kimi onun imanını göstərdi. O, əmindir ki, dindarlıq Karterə stresli vəziyyətlərdən daha asan çıxmağa kömək edib.
