Bakının nəqliyyat problemi illərdir şəhər sakinlərinin və ziyarətçilərin əsas narahatlıq səbəblərindən biridir. Nəqliyyat sisteminin yüklənməsi, tıxaclar və ictimai nəqliyyatın yetersizliyi kimi problemlər, şəhərin gündəlik həyatını çətinləşdirir. Bu vəziyyətin həlli üçün müxtəlif yanaşmalar təklif olunur və qiymət artımı da bu təkliflər arasında yer alır. Lakin, qiymət artımının həqiqətən çıxış yolu olub-olmadığını araşdırmaq vacibdir.
Qiymət artımının potensial təsirlərinə nəzər salaq:
1. Tələb azalması: Qiymət artımı ilə bilet və ya xidmət qiymətlərinin yüksəlməsi, müəyyən bir səviyyədə nəqliyyat vasitələrindən istifadənin azalmasına səbəb ola bilər. Bu, ictimai nəqliyyatda sıxlığın azalmasına və yollardakı avtomobil sayının azalmasına kömək edə bilər. Lakin, bu, eyni zamanda aşağı gəlirli insanlar üçün əlavə maliyyə yükü yarada bilər.
2. Alternativ nəqliyyat vasitələri: Qiymət artımı, insanları alternativ nəqliyyat vasitələrindən istifadə etməyə təşviq edə bilər. Məsələn, velosiped sürmək, piyada getmək və ya daha çox insanın taksi xidməti yerinə avtomobil kirayələməsi mümkündür. Lakin, bu alternativlərin hər zaman və hər yerdə əlçatan olmaması da nəzərə alınmalıdır.
3. Xidmət keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması: Əldə olunan əlavə gəlir, nəqliyyat infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi və xidmət keyfiyyətinin artırılması üçün istifadə edilə bilər. Bu, nəqliyyat vasitələrinin sayının artırılması, yeni marşrutların açılması və mövcud nəqliyyat vasitələrinin modernləşdirilməsi kimi tədbirləri əhatə edə bilər.
Hələki qiymət artımının potensial mənfi təsirlərini görürük.
Qiymət artımı, xüsusilə aşağı və orta gəlirli ailələr üçün ciddi maliyyə çətinlikləri yarada bilər. Bu, onların gündəlik həyatda zəruri ehtiyaclarını qarşılamaq üçün daha çox pul xərcləməsinə səbəb ola bilər.
Nəqliyyat xidmətlərinin qiymətinin artırılması, aşağı gəlirli insanların sosial təcrid olunmasına səbəb ola bilər. Onlar daha az hərəkət etməyə və bəlkə də iş və təhsil imkanlarından uzaqlaşmağa məcbur qalırlar.
*Alternativ çıxış yolları varmı?
Əlbəttə ki, var. Nəqliyyat infrastrukturu təkmilləşdirilməkidir. Nəqliyyat infrastrukturunun genişləndirilməsi və təkmilləşdirilməsi, tıxacların və sıxlığın azalmasına kömək edə bilər. Yeni yolların inşası, metro xətlərinin genişləndirilməsi və avtobus parklarının yenilənməsi bu istiqamətdə atılacaq addımlardır.
Atılan addımlar ictimai nəqliyyatdan daha çox istifadəyə hesablanıb. İctimai nəqliyyatdan istifadəni artırmaq üçün sərnişinlərə endirimli bilet proqramları, xüsusi avtobus zolaqları və daha rahat nəqliyyat vasitələri təqdim edilə bilər.
Şəhər planlaması və alternativ nəqliyyata da diqqət yetirmək lazımdır. Şəhər planlamasında, iş yerləri və yaşayış yerləri arasında məsafələrin azaldılması və piyada yollarının genişləndirilməsi kimi tədbirlər nəzərdə tutulmalıdır. Eyni zamanda, velosiped yollarının və digər alternativ nəqliyyat vasitələrinin inkişafı təşviq edilməlidir.
Nəhayət, texnoloji həllərə diqqət yetirilməlidir. Smart nəqliyyat sistemlərinin tətbiqi, tıxacların idarə olunmasında və nəqliyyat axınının optimallaşdırılmasında kömək edə bilər. Bu, real vaxt məlumatlarına əsaslanan qərarların qəbul edilməsi ilə mümkündür.
Qiymət artımı qısamüddətli təsirlər verə bilsə də, Bakının nəqliyyat dərdini həll etmək üçün daha geniş və hərtərəfli yanaşmalar tələb olunur. Şəhərin davamlı inkişafı və əhalinin rifahı üçün inteqrasiya olunmuş nəqliyyat strategiyalarının hazırlanması və tətbiqi vacibdir.
Odur ki, gözləyək, görək növbəti qiymətartımları nəqliyyat sektoruna tövhə verə biləcəkmi? Cücəni payızda sayarlar. Payıza çox qalmayıb.
Elnurə Abuşova
