Yəqin ki, həyat sığortası haqqında eşitmisiniz. Amma heç də hamı bu sığorta növü ilə qarşılaşmayıb. Bunun nə olduğunu, necə işlədiyini və nə üçün lazım olduğunu daha ətraflı nəzərdən keçirək. Beləliklə, həyat sığortası xəstəlik və ya bədbəxt hadisələr nəticəsində yaranan çətin həyat vəziyyətlərində qəfil itkiləri kompensasiya etməyə kömək edən bir sığorta növüdür.
Hansı səbəbə həyat sığortasına ehtiyacımız var?
Hər bir insan gələcək üçün planlar qurur, qarşısına məqsəd qoyur və onlara nail olur. Həyatımızda çox şey müəyyən maliyyə xərcləri tələb edir. Kapitalizm dövrü yaşayırıq. Pul gündəlik həyatda zəruri ərzaq məhsulları almaqdan tutmuş böyük alış-verişlər üçün bizə hava və su kimi lazımdır. Pul həyat keyfiyyətimizi yaxşılaşdırır, bizi və uşaqlarımızı qoruyur. Ekstremal idman növləri ilə məşğul olmasanız və ya təhlükəli sahələrdə işləməsəniz belə, həyatınızı sığortalamaqla, ipoteka, avtomobil almaq və ya pensiyanızın artırılması kimi planlaşdırılmış böyük xərclərə qənaət edə bilərsiniz. Həyat sığortası çətin və ya çətin həyat vəziyyətində ailənin maddi dəstəksiz qalmayacağına zəmanət verir.
Həyat sığortasının 4 növü var: müvəqqəti, ömürlük, risk və qarışıq sığorta.
Müvəqqəti sığorta
Müəyyən bir müddət üçün bağlanır. Sığorta hadisəsi sığortalının hər hansı səbəbdən vəfat etməsidir. Mükafatlar vaxtaşırı ödənilir.
Ömürlük sığorta
Sığortalının həyatı boyu davam edir, məhdudiyyətsizdir. Həyat sığortası sığorta olunanın ailəsinə maliyyə dəstəyi verir, ölüm halında yüksək vergi dərəcələrinin qarşısını almağa və mövcud aktivləri artırmağa kömək edir. Bonuslar birdəfəlik və ya dövri olaraq ödənilir. Sığorta olunanın ölümündən sonra mirasın ötürülməsi üsullarından biri və ya qohumlarına maddi yardım göstərmək üsulu kimi istifadə olunur.
Risk sığortası
Bu sığorta növü həyat sığortasına bənzəyir, sığorta hadisəsi baş verdikdə müəyyən pul ödənişi həyata keçirilir. Risk sığortası sığorta olunanı müxtəlif növ risklərdən qoruyur: əmək qabiliyyətinin itirilməsi (müəyyən qrup əlilliyi), ağır xəstəliyin diaqnozu, xəstəxanaya yerləşdirmə, cərrahi müdaxilə, xəsarətlər alma. Bu sığorta növü sizə birdəfəlik pul almağa kömək edir. Bir qayda olaraq, sığorta haqlarının məbləği sığorta məbləğinin 2%-dən 5%-ə qədərdir, lakin sığorta olunanın cinsindən, sağlamlıq vəziyyətindən və yaşından asılı olaraq dəyişə bilər.
Qarışıq sığorta
Bu, bir müqavilədə bir neçə risklərin birləşdirdiyi sığorta növüdür: ölüm, sağ qalma, qəza, xəstəlik, əlillik və s. Müəyyən miqdarda pul yığmaq üçün uzun müddətə (beş ildən) bağlanır. Mükafat dövri və ya birdəfəlikdir.
Həyat sığortasına niyə ehtiyacımız var və necə seçim edək?
Kaskadyor deyilsinizsə, ekstremal idman növləri ilə məşğul olmursunuzsa və hər gün həyatınızı riskə atmırsınızsa, yenə də özünüzə belə həyat sığortası proqramlarını gözdən keçirmək fürsətini verin. Həyat sığortası ilə siz toy və ya ipoteka ilə ilkin ödəniş kimi planlaşdırılmış xərclərə qənaət edə və ya pensiyanızın artımını təmin edə bilərsiniz.
Həyat sığortasının üstünlükləri nələrdir?
Əsas məqsədlərinizdən savayı əgər sizinlə bir şey baş verərsə, yaxınlarınız üçün təhlükəsizlik şəbəkəsini təmin etmiş olacaqsınız. Həyat sığortasından digər məqsədlər üçün də istifadə edə bilərsiniz:
planlaşdırılmış xərclər üçün qənaət edin - məsələn, universitetdə uşaqların təhsili üçün;
Təqaüdün artımına yönəlik vəsait toplamaq üçün.
Həyat sığortasının əlavə üstünlükləri:
Gəlirlərin bir hissəsi vergidən azaddır. Risk hadisələri ilə bağlı sığorta kompensasiyası heç vaxt fərdi gəlir vergisinə cəlb edilmir.Həyatda qalan müavinətlərinizə görə vergi ödəməli olub-olmamağınız töhfələrinizdən asılıdır. Sığorta şirkəti illik ödənişlərinizi həmin zaman cari il üçün qeyd olunan Azərbaycan Mərkəzi Bankının əsas dərəcəsinin orta dəyərinə vuracaq.
Sığorta şirkəti seçərkən nələrə diqqət etməli?
Mərkəzi Bank tərəfindən sığorta şirkətinə həyat sığortası üçün lisenziyanın olub olmaması;
şirkət təcrübəsi;
müştəri rəyləri;
şirkətin tarif siyasəti
Sığortaçı hüquqlarımı pozur, mən nə etməliyəm?
Sığorta şirkəti hüquqlarınızı pozarsa, Azərbaycan Mərkəzi Bankı ilə əlaqə saxlayın.
Proqnozlara əsasən, ölkəmizdə istehlak kreditləşməsi sahəsində yenilənmiş qaydalar sayəsində həyatını sığortalamaq istəyənlərin sayı artacaq.
Bəs biz öz əmlakımızı sığortalamağa hazırıqsa, o zaman niyə həyatımızı sığortalamırıq?
Aysel Oğuz
"Bu yazı Azərbaycan Sığortaçılar Assosiasiyasının "Risklərin təminat altınaalınmasında həyat sığortalarının rolu"mövzusunda təşkil etdiyi yazı müsabiqəsi üçün yazılıb"
