Startap təsisçilərinin investorlarla görüşərkən və hər bir investor panelində verdiyi suallardan biri də “Startap şirkətinin dəyəri necə müəyyən edilir?” olur. Təəssüf ki, verilən cavablar qane edici və aydın olmur. “Bu, hər şirkət üçün fərqlidir” və ya “Vəziyyətdən asılıdır” kimi cavablar qəti meyar və ölçü vahidi verilmədən verilir. Çünki qiymətləndirmənin mövzusu əslində bir cümləyə sığacaq qədər sadə deyil.
Valyuta.az xəbər verir ki, startap şirkətinizi qiymətləndirmək üçün ən vacib meyarlar bunlardır:
Sizin sektorda fəaliyyət göstərən bazar iştirakçıları qiymət təyin edilməsində rol oynayır
Sektorda pul tələbi və təklifi balansı
Eyni sektordan son satışlar və ya satış ölçüləri
İnvestorun gözləntiləri və risk limiti
Bu meyarları birləşdirsək, hər kəsin yekun nəticəsi fərqli ola bilər. Buna görə investor görüşlərini əlləriniz dolu və ya boş tərk edə bilərsiniz. Startapınızın dəyərini müəyyən edən bugünkü bazar şərtləri və investorun öz indiki qiymətləndirməsinə əsaslanaraq gələcəyə dair təsəvvürləridir.
İnvestorda bazarda mövcud gücün gələcəkdə dəyişəcəyinə dair təsəvvür yaranarsa, o, eyni bazara investisiya qoyacaqdır. Burada qavrayış çox vacibdir. İnvestorun təsəvvürü belə ola bilər ki, bazarda güclü rol oynayan bu hazırkı şirkətin strukturu bir müddət sonra zəifləyəcək və çökəcək. Bu o deməkdir ki, onun gözləmək üçün səbri var və uzunmüddətli investisiya planı hazırlayacaq. İnvestisiya planında bir müddət sonra bazarın yeri də dəyişə bilər. Bu şərtlə investisiyaya daxil edilə bilər. Böyük satışlar yerinə kiçik satışlarla eyni bazarda debüt etmiş iri və ya kiçik startap şirkətləri varsa, investisiya xərcləri riskinin daha kiçik olması hesablanır.
Bu meyarlardan istifadə edərək, heç bir maliyyə hesablama aparmadan digər namizəd startap şirkətləri arasında şanslarınızı qiymətləndirə bilərsiniz.
Əvəz Həsənov
