İndoneziyanın Sumanta adasında 9,1-9,3 bal gücündə zəlzələ baş verib.
İndex.az xəbər verir ki, 2004-cü ildə baş verən bu fəlakət bütün dünyada hiss olundu. Zəlzələdən sonra baş verən sunami, demək olar ki, dörddə bir milyon insanın ölümünə və itkin düşməsinə səbəb oldu.
Bu zəlzələ indiyə qədər baş vermiş ən güclü zəlzələ olmaqla yanaşı, adını tarixə qızıl hərflərlə yazdıran ən uzun zəlzələ olub. Çünki düz 32 il əvvəl baş verməyə başlayıb və partlayışla bitib.
İndoneziyada baş verən bu fəlakət güclü zəlzələ idi.
Bu tip zəlzələlər bir tektonik plitənin digərinin altından sürüşməsi zamanı baş verir. Plaka batan kimi bəzən ilişib qalır. Plitələr enerji topladıqca gərginlik artır və nəticədə bu gərginlik azad olur.
Üst boşqab güclü şəkildə yuxarıya doğru çəkildikdə, alt lövhələr yuxarı və irəli sarsılır. Bundan əlavə, zəlzələlərin uzunluğu və gücü arasında ümumiyyətlə bir əlaqə var. Güclü zəlzələlər daha uzun müddət davam edir.
Ancaq bəzi zəlzələlər nadir də olsa, daha “məkrli” şəkildə baş verir.
Buna misal olaraq İndoneziyanın Sumanta adasında baş vermiş və 32 il davam edən və 1861-ci ildə 8,5 bal gücündə zəlzələ ilə başa çatan növbəti zəlzələni göstərmək olar.
Bu fəlakəti tədqiq edən elm adamları bu dağıdıcı zəlzələnin uzun müddət durğun vəziyyətdə olan bir qırılmanın qəfil qopması nəticəsində baş verdiyini düşünmüşlər. Lakin sonrakı araşdırmalar nəticəsində məlum oldu ki, adanın altındakı tektonik plitələr fəlakətdən 32 il əvvəl yavaş-yavaş və səssizcə bir-biri ilə toqquşmağa başlayıb.
Xülasə, dünyanın ən uzun zəlzələsi tektonik plitələrin bir-birinin altında sürüşməsi nəticəsində tədricən baş vermiş və hesablanması çətin olan miqdarda can və mal itkisinə səbəb olmuşdur.
