
FOL TURŞUSU – FOLİC ACİD – (tabletlər)
Dərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat (xəstələr üçün)
Fol turşusu tabletin tərkibi:
Təsiredici maddə: 1 tabletin tərkibində 1https://cdn.azerforum.com/2https://cdn.azerforum.com/2021/11/11/4165683.jpg21/11/11/4165683.jpghttps://cdn.azerforum.com/2https://cdn.azerforum.com/2021/11/11/4165683.jpg21/11/11/4165683.jpg% susuz maddəyə nəzərən 1 mq və ya 5 mq fol turşusu vardir.
Köməkçi maddələr: qlükoza monohidrat; magnezium-stearat.
Təsviri:
1 mq-lıq tabletlər – açıq-sarı rəngdan sarı rənga qədər, yastısilindrik formalı, kənarları kəsik tabletlərdir;
5 mq-lıq tabletlər – sarıdan tünd-sarı rəngə gədər vastısilindrik formalı, kenarları kəsik tabletlərdir. Tabletlərin səthində əhəmiyyətsiz çillərə yol verilir.
Farmakoterapevtik qrupu: Antianemik vasitələr. Fol turşusu və onun törəmələri.
ATC kodu: BO3B Bhttps://cdn.azerforum.com/2https://cdn.azerforum.com/2021/11/11/4165683.jpg21/11/11/4165683.jpg1.
Fol turşusu tabletin farmakoloji xüsusiyyətləri:
Farmakodinamikasi: Preparatın qəbulundan sonra fol turşusu müxtəlif metabolizm proseslərində koferment kimi iştirak edən tetrahidrofol turşusuna qədər reduksiya olunur. O, meqaloblastların normal yetişməsi və normoblastların əmələ gəlməsi üçün zəruridir. Eritropoezi stimullaşdırır, amin turşularının (o cümlədən metioninin, serinin, glisinin və histidinin), nuklein turşularının, purinlərin, primidinlərin sintezində iştirak edir, xolin mübadiləsində iştirak edir. Hamiləlik zamanı teratogen və zədələyici faktorlara münasibətdə dölü müdafiəedici funksiya rolu oynayır. Bundan başqa, plasentanın normal yetişməsinə və fealiyyət göstərməsinə səbəb olur. Fol turşusu spermatozoidlərin yetişməsi prosesində mühüm rol oynayır və kişi sonsuzluğunun müalicəsi üçün istifadə oluna bilər. Fol turşusunun çatışmazlığı zamanı megaloblast tipli qanyaranma inkişaf edir, hamilə qadınlarda bu, döldə anadangəlmə qüsurların inkişafına səbəb ola bilər (sinir borularının qüsuru, hidrosefaliya və s.). Fol turşusu çatışmazlığının mühüm nəticəsi zadələnmiş toxumaların bərpa olunma qabiliyyətini azaltmasından ibarətdir.
Farmakokinetikasi: Peroral qəbulundan sonra fol turşusu mədə-bağırsaq traktından, başlıca olaraq 12-barmaq bağırsağın yuxarı şöbəsində yaxşı və tam sorulur. Demək olar ki, qan plazmasının zülalları ilə tam birləşir. Qaraciyərdə duhidrofolat-reduktazanın təsiri altında aktivləşərək tetrahidrofol turşusuna çevrilir. Qan plazmasında maksimal konsentrasiyası 5https://cdn.azerforum.com/2https://cdn.azerforum.com/2021/11/11/4165683.jpg21/11/11/4165683.jpg-6https://cdn.azerforum.com/2https://cdn.azerforum.com/2021/11/11/4165683.jpg21/11/11/4165683.jpg dəqiqadan sonra yaranır. Böyrəklər vasitəsilə əsasən metabolitlər şəklində xaric olur; əgər qəbul edilən doza fol turşusuna olan gündəlik dozanı əhəmiyyətli dərəcədə aşarsa, o zaman böyrəklər vitamini dəyişilməmiş şəkildə xaric edir. Sidiklə yumaqcıq filtrasiyası yolu ilə xaric olur; 5 mq peroral qəbul edilmiş fol turşusu orqanizmdən 5 saat sonra xaric olur. Hemodializ zamanı qan dövranı sistemindən xaric olur.
Fol turşusu tabletin istifadəsinə göstərişlər:
- Fol turşusunun çatışmazlığı ilə əlaqədar olan anemiyaların müalicəsi və profilaktikası: makrositar anemiyalar, dərman vasitələri və ya ionlaşdırıcı radiasiya tərəfindən törədilən anemiyalar və leykopeniyalar; meqaloblast anemiya, rezeksiyadan sonrakı anemiyalar, ahıl yaşlı pasiyentlərdə sideroblast anemiya; nazik bağırsaq xəstəlikləri, spru və malabsorbsiya sindromu ilə bağlı anemiyalar;
- döldə anadangəlmə qüsurların inkişafının profilaktikası: sinir kötüyünün qüsurları, hidrosefaliyalar, qurdağzı, dovşandodaqlıq, beyin yırtıqları;
- fol turşusunun antagonistləri ilə (metotreksat, sulfametoksazol trimetoprim kombinasiyası), qıcolma əleyhinə preparatlarla (fenitoin, primidon, fenobarbital) uzunmüddətli müalicə;
- balanslaşdırılmamış və tələbata cavab verməyən qida ilə qidalanma nəticəsində yaranan fol turşusu çatışmazlığı;
- spermatogenezin azalması (oliqospermiya) nəticəsində baş verən kişi sonsuzluğunun müalicəsi;
- polinevritlər və polineyropatiyalar, o cümlədən alkoqol mənşəli.
Əks göstərişlər:
Fol turşusuna və ya preparatın digər komponentlərinə qarşı yüksək həssaslıq, B12 vitamin çatışmazlığı, bədxassəli yenitörəmələri bədxassaslıq anemiyalar, müalicə olunmamış kobalamin çatışmazlığı.
Nəgliyyat vasitələrini və digər potensial təhlükəli mexanizmləri idarəetmə qabiliyyətinə təsiri:
Preparatın nəqliyyat vasitələrini və digər potensial təhlükəli mexanizmləri idarəetmə qabiliyyətine təsiri müəyyən edilməmişdir.
Digər dərman vasitələri ilə qarşılıqlı təsiri:
Folat çatışmazlığı olan pasiyentlərdə fol turşusunun istifadəsi qan plazmasında fenobarbitalin, fenitoinin və primedolun səviyyəsini azalda və epileptik tutmaya səbəb ola bilər. Peroral kontraseptiv vasitələr, etanol, sulfasalazin, sikloserin, glütetimid və metotreksat folatin metabolizmine tasir göstərə bilər. Analgetiklarla, qıcolma əleyhinə preparatlarla, antasidlərlə, xolestiraminlə, sulfanilamidlərlə, antibiotiklərlə, sitostatiklərlə, xloramfenikolla, neomisinlə, polimiksinlarla, tetrasiklinlarla birlikdə istifadəsi zamanı fol turşusunun mənimsənilməsi azalır. Fol turşusu fenitoinin metabolizmini yüksəldir. Xolestiramin və fol turşusunun birlikdə istifadəsi zamanı absorbsiyanin azalması və ya dəyişməsi baş verə bilər. Buna görə də preparatı xolestiraminin gəbulundan 1 saat əvvəl və ya 4-6 saat sonra qəbul etmek lazımdır.
Fol turşusu tabletin hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi:
Hamiləlik zamanı döldə sinir kötüyünün qüsurlarının inkişafının profilaktikası üçün tövsiyə olunan dozalarda istifadəsi göstərişdir. Laktasiya dövründə preparat tövsiyə olunan dozalarda istifadə oluna bilər. Fol turşusu ana südünə nüfuz edir ki, bu da uşaq üçün faydalıdır.
Uşaqlar: Uşaqlarda istifadəsi əks göstərişdir.
Xüsusi göstərişlər:
Etiologiyasi məlum olmayan anemiyali pasiyentlərə preparat ehtiyatla təyin olunur, belə ki, fol turşusu xəstəliyin hemotoloji təzahürlarınə yaxşılaşdırmaqla bədxassəli anemiyanın diagnostikasına mane ola bilər və bununla da nevroloji fəsadların güclənməsi baş verə bilər. Pernisioz anemiyalar zamanı preparat yalnız sianokobalaminlə birlikdə istifadə olunmalidir. Fol turşusunun uzunmüddətli gəbulu xüsusilə yüksək dozallarda tövsiye olunmur, bele ki, bu zaman qanda sianokobalaminin konsentrasiyasının azalma riski mövcud olur. Preparatın tərkibində qlükoza vardır ki, bu da şəkərli diabeti və qlükozoqalaktoza malabsorbsiya sindromu olan xəstələr tərəfindən nəzərə alınmalıdır.
İstifadə qaydası və dozası:
Preparat daxilə qəbul olunur. Müalicə məqsədi ilə kişilərə və döşlə qidalandırma dövründə qadınlara gündə 5 mq-a qədər təyin edilir. Müalicə kursu 2https://cdn.azerforum.com/2https://cdn.azerforum.com/2021/11/11/4165683.jpg21/11/11/4165683.jpg-3https://cdn.azerforum.com/2https://cdn.azerforum.com/2021/11/11/4165683.jpg21/11/11/4165683.jpg gün təşkil edir. 1 aylıq fasilə ilə 2-3 müalicə kursu keçirmək tövsiyə olunur. Preparatın uzunmüddətli istifadəsini B12 vitamininin (sianokobalaminin) qəbulu ilə kombinə etmək tövsiyə olunur. Döldə anadangəlmə qüsurların inkişaf riski olan qadınlara hamiləliyin başlanmasından əvvəl 4 həftə ərzində 5 mq təyin edilir və hamiləliyin ilk 3 ayı ərzində davam etdirilir. Balanslaşdırılmamış və tələbata cavab verməyən qida ilə qidalanma nəticəsində yaranan fol turşusu çatışmazlığının profilaktikası üçün – gündə 1-5 mq. Müalicə kursu-2https://cdn.azerforum.com/2https://cdn.azerforum.com/2021/11/11/4165683.jpg21/11/11/4165683.jpg-3https://cdn.azerforum.com/2https://cdn.azerforum.com/2021/11/11/4165683.jpg21/11/11/4165683.jpg gün. 1 aydan sonra müalicə kursunu təkrar etmək tövsiyə olunur. Meqaloblast anemiya zamanı 4 ay müddətində gündə 5 mq fol turşusu təyin olunur. Spru xəstəliyi, makrositar anemiyası, bağırsağın iltihabi xəstəlikləri ilə malabsorbsiyası olan pasiyentlərə gündə 5-15 mq qəbul etmək tövsiyə olunur.
Əlavə təsirləri:
Preparat yaxşı mənimsənilir.
Mədə-bağırsaq traktına: ürəkbulanma, köp, meteorizm, ağızda acılıq hissi, anoreksiya.
Immun sistemə: allergik reaksiyalar, o cümlədən dərinin səpməsi, övrə, qaşınma, hipertermiya, arterial hipotoniya, bronxospazm nəticəsində tənəffüsün pozulmasi, anafilaktik reaksiyalar.
Doza həddinin aşılması:
Doza həddinin aşılması halları qeyd edilməmişdir. Həddindən artıq dozanın istifadəsi zamanı əlavə təsirlərin güclənməsi mümkündür. Fol turşusu ilə doza həddinin aşılması B12 vitamin catışmazlığını gizlədə bilər.
Buraxılış forması: 5https://cdn.azerforum.com/2https://cdn.azerforum.com/2021/11/11/4165683.jpg21/11/11/4165683.jpg tablet, konteynerdə. 1 konteyner içlik vəraqə ilə birlikdə karton qutuya qablaşdırılır.
Saxlanma şəraiti: 25°C-dən yüksək olmayan temperaturda, orijinal qablaşdırmasında və uşaqların əli çatmayan yerdə saxlamaq lazımdır.
Yararlılıq müddəti: 3 il. Yararlılıq müddəti bitdikdən sonra istifadə etmək olmaz.
Aptekdən buraxılma şərti: Resept əsasında buraxılır.