Böyüklər xırda məsələlərə qarışanda böyük məsələlər komediyaya çevrilir. Co Baydenə qarşı çevriliş istənilən “banan respublikasında” zəhərli çevriliş kimi görünərdi, yalnız hərbi forma yox idi. Üstəlik, ABŞ Konqresinin Nümayəndələr Palatasının sədri prezidentin səlahiyyət müddətinin bitməsini gözləmədən dərhal istefaya getməyə çağırır.
Bu, ordu papaqları və tankları olmayan çevrilişdir. Amerika prezidenti tarixin ən həssas məqamlarından birində namizədliyi ilə bağlı məntiqin, xalqın, ağlın və xüsusən də vicdanın səsinə qulaq asmaq əvəzinə “ailəsi ilə məsləhətləşir”. O, şəxsi namusunu bir kənara qoyub, ancaq mübarizə aparmağı bilən, siyasi ritorika və mübarizə şüarlarını mənimsəyən rəqibə qarşı əbəs yerə vuruşdu. Qalib at olduğunu təkid edərək, meydanın kənarındakı qoca ata oxşaması üzərində bir an belə dayanmadı. Bu darıxdırıcı, bəzən gülməli səhnədə ABŞ dağılma və partlama ərəfəsində olan bir ölkə kimi görünürdü. Çünki müharibələrə, uğursuzluqlara, iqtisadi şəraitə və hər şeyə baxmayaraq, ABŞ-ın hələ də düşmənlərinin belə sığınmaq istədiyi bir ölkə olduğu məlumdur. Çin pul və artım baxımından onu ötə bilər, Hindistan onun ardınca gedə bilər, Rusiya, Yaponiya və ya Braziliya onu üstələyə bilər, amma yenə də qorxanların təhlükəsizlik hissi ilə getmək istədiyi ilk ölkədir.
Tramp “vətəndaş müharibəsi” qorxusundan danışanda və dövlət başçısı haqqında laqeyd bir tonda danışanda ABŞ-ın bu xüsusiyyəti görünürdü. ABŞ-ın imicinə və demokratik dəyərlərin yerin dibinə batmaqda ikən, Bayden yarışı boş və qeyri-mütəşəkkil şəkildə tərk edib getdi.
Prezidentlik mübarizəsinin son həftələri bütün ədəb standartlarından məhrum olaraq şəxsi maraqlara keçib. Trampın ritorikası bölgü və təhdidlərlə dolu idi. Prezidentin gündəlik tibbi hesabata bənzəyən çıxışı isə üzrxahlıq, səhvlər və dil sürüşmələri ilə müşayiət olunurdu.
Ledi Makbet həmişə onun yanında idi, qaşlarını çataraq hansısa yeni səhv və ya kobud səhvdən qorxaraq ona baxırdı. Bayden, bir fəsli uğurla başa vurduqda, siz onu alqışlayır və “Əla, Co. Dörd il daha” deyirdi.
Amma yox. Biz kədərlənirik. Artıq prezidentlik yoxdur. Birləşmiş Ştatlar və dünya daha çox qarışıqlıq və qeyri-müəyyənliyə dözə bilməz. Yanan dünyada bu gündən sonra belə zəif prezident necə qərar verə bilər?
