30 illik araşdırmanın nəticələri 70 yaşında sağlam olmaq üçün necə qidalanmalı olduğunu göstərib.
Hafta.az-ın “Science Focus”a istinadən yazdığına görə, fiziki fəaliyyət, siqaret və ictimai həyat kimi faktorlar, istehlak edilən qidalar xəstəliklərdən uzaq, sağlam həyat sürməkdə mühüm rol oynayır. 70 yaşına qədər orta yaşlı insanların istehlak etdiyi qidaları izləyən yeni bir araşdırma qidalanmanın nə qədər təsirli olduğunu ortaya qoyub.
Amerika Qidalanma Cəmiyyətinin 29 İyun - 2 İyul tarixlərində keçirilən illik yığıncağında təqdim edilən araşdırmada, təxminən 106 min adamın 30 illik məlumatları araşdırılıb.
Tədqiqat 1986-cı ildə başlayıb və ən azı 39 yaşlı iştirakçılar iştirak edib. Hər 4 ildən bir iştirakçılar yemək vərdişləri ilə bağlı hərtərəfli sorğuya cavab veririblər.
Harvard Universitetinin tədqiqatçıları yüksək qida dəyərinə malik 8 pəhriz üzrə iştirakçıların pəhrizlərini qiymətləndiriblər.
2016-cı ilə qədər iştirakçıların təxminən yarısının öldüyü və yalnız 9 faizinin sağlam qocaldığı qeyd edilib. Tədqiqatçılar xəstəlikləri olmayan, fiziki və koqnitiv sağlamlığı yaxşı olan, ən azı 70 yaşında olan insanları sağlam qocalma hesab edirdilər.
Ümumiyyətlə, daha çox meyvə-tərəvəz, tam taxıl, doymamış yağlar, qoz-fındıq, paxlalılar və az yağlı süd məhsulları istehlak edənlərin daha sağlam qocaldığı müşahidə edilib. Daha çox trans yağ, natrium, qırmızı və işlənmiş ət istehlak edən insanların sağlam yaşlanma ehtimalı daha azdır.
Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, sağlam qidalanan insanların yaşlandıqca yaxşı fiziki formada olma ehtimalı 43-84 faiz daha çoxdur. Tədqiqatın aparıcı müəllifi Anne-Culie Tesyer, "Bu, orta yaşda nə yediyinizin qocalmağınızda mühüm rol oynaya biləcəyini göstərir" deyib.
Analizlərində fiziki fəaliyyət, siqaret və spirt istifadəsi, sosial-iqtisadi vəziyyət kimi faktorları da nəzərə aldıqlarını ifadə edən Tesyer əlavə edir: “Hətta fiziki fəaliyyət kimi sağlamlığa təsir etdiyi bilinən bəzi digər faktorları nəzərə aldıqdan sonra belə insanlar arasındakı fərq orta yaşda sağlam bəslənmə vərdişləri və daha sonra sağlam bir həyat sürən "Əlaqənin gücü bizi təəccübləndirdi".
Digər tərəfdən, yeni tədqiqatın əksər qidalanma tədqiqatları kimi iştirakçıların öz hesabatlarına etibar etmək kimi məhdudiyyətləri var.
Yenə də nəticələr qidalanmanı sağlam qocalma ilə əlaqələndirən digər tapıntılarla üst-üstə düşür. Cons Hopkins Universiteti Tibb Fakültəsindən Dr. Laurens Appel, iştirak etmədiyi araşdırma haqqında deyir: "Bu, həyatın erkən dövründə sağlam qidalanma davranışlarını onilliklər sonra daha yaxşı sağlamlıqla əlaqələndirən digər tədqiqatlar qrupuna qoşulur".
Yeni araşdırmada iştirak etməyən ABŞ-ın Mount Sinai Xəstəxanasından Dr. R. Sin Morrison sağlam qocalmanın yolunu belə izah edir: “Uzun müddətdir bildiyimiz kimi, sağlam qocalmanın əsası sağlam qidalanmaq, idman etmək, tütün məmulatlarından uzaq durmaq, günəşdən qoruyucu vasitələrdən istifadə etmək, kifayət qədər yatmaq və ictimai fəaliyyətlərdir”.
