Təhsilinizi təzə bitirmisiniz və ya uzun müddətdir iş dünyasında olmusunuz, yeni işə başlamaq çətin ola bilər. Yeni bir iş mühitinə girdiyiniz zaman başqa bir planetə qədəm qoymuş kimi hiss edə bilərsiniz. Bu prosesdə uğurunuzu şərtləndirəcək iki əsas amil peşəkarlığınız və mövcud korporativ mədəniyyətə uyğunlaşma bacarığınızdır.
Yeni işə başlayanda həm sosial cəhətdən aktiv, həm də peşəkar sahədə uğurlu olmaq üçün korporativ mədəniyyəti yaxşı bilməlisiniz. Qoşulduğunuz şirkətdə geyim kodunu, tez-tez istifadə olunan ünsiyyət formalarını və məqbul davranışı qəbul etməyiniz gözlənilir. Araşdırmalara görə, bir çox şirkətlər yeni işə qəbul olunan işçilərin oriyentasiya prosesində bir çox aspektlərdə qeyri-adekvatdırlar. İşə qəbul mərhələsində keçirilən oriyentasiya proqramları ümumiyyətlə çox qısadır. İdeal oriyentasiya yeni işə qəbul üçün digər işçilərlə görüşdən daha çoxunu əhatə etməlidir. Bütün bunlarla yanaşı, yeni işə qəbul edilən işçinin şirkət mədəniyyətini öyrənməsinə köməklik etmək şirkətin vəzifəsi olsa da, yeni işdə uğur qazanmaq üçün ən böyük məsuliyyət yeni işçinin üzərinə düşür.
Əgər yeni işə başlamısınızsa, ilk gündən uğur qazanmağınıza kömək edəcək bəzi strategiyalar bunlardır:
1. Özünüzü unutmayın
Unutmayın ki, siz işlədiyiniz şirkətə addım atdığınız andan etibarən özünüzü və şəxsinizi təmsil edirsiniz. Həmin şirkətin işçisi kimi ilk iş gününə başladığın andan yaratdığın bütün təəssüratlar çox önəmlidir. İlk təəssüratların təsirini heç vaxt qiymətləndirməməlisiniz. Xüsusilə bir iş yerində keçirdiyiniz ilk 90 gün, hörmətli, peşəkar və çalışqan bir insan olduğunuzu sübut etmək üçün hər cür qarşılıqlı əlaqədən düzgün istifadə etməli olduğunuz kritik bir dövrdür. Bu həm də iş yoldaşlarınızın gündə səkkiz saat vaxt keçirməkdən həzz alacağı biri olduğunuzu göstərəcək.
2. Tələb etməzdən əvvəl müşahidə edin
Bəzi yeni işçilər işlərinin ilk həftəsində cədvəllərinin necə idarə olunmasını istədiklərindən tutmuş işlərini necə yerinə yetirəcəklərinə və s. tələblər irəli sürürlər. Bəzi sorğuları təqdim etmək üçün ilk növbədə şirkətin ümumi fəaliyyəti ilə tanış olmalısınız. Müəyyən tələblər irəli sürməzdən əvvəl peşəkarlığınızı, görmə qabiliyyətinizi və işinizi yaxşı görmək bacarığınızı sübut etməlisiniz.
3. Sağlam və lazımlı hesab etdiyiniz sərhədləri erkən təyin edin
Xüsusilə iş həyatında təcrübəsi olan insanlar bu strategiyanın nə qədər əhəmiyyətli olduğunun fərqindədirlər. İş həyatınız həyatınızın böyük və əhəmiyyətli bir hissəsini təşkil edir. Buna görə də iş həyatınızda sağlam sərhədlər qoya bilmək çox kritik bir addımdır. Hansı davranışın sizin üçün məqbul və qeyri-məqbul olduğunu aydınlaşdırmalısınız. Gecikməyə nə qədər hazır olduğunuzu, komanda işində mənimsədiyiniz rolu, lazım olduqda yox demə qabiliyyətinizi və şəxsi münasibətlərdə hansı ünsiyyət tərzini mənimsədiyinizi müəyyənləşdirməlisiniz. Çünki ilk günlərdə işçilərin və menecerlərin sizin haqqınızda yaratdığı təəssüratları dəyişmək çox çətin olacaq.
4. Tapşırıqlarınızın prioritetiniz olduğuna əmin olun
Bir çox yeni işçilər özlərini onlara aid olmayan iş məsələlərinə cəlb etməyə çalışaraq başqalarında mənfi təəssürat buraxırlar. Yaxşı niyyətli olsanız belə, digər işçilərin dedi-qodularına kifayət qədər yem verəcək davranışlar nümayiş etdirə bilərsiniz. Nəzarətçi deyilsinizsə, işiniz məsuliyyət daşıdığınız vəzifələri yerinə yetirməkdir. Əgər kimsə təşkilati proseslərdə qeyri-etik davranırsa, siz təqib və ya zorakılığa məruz qalırsınızsa, təbii ki, bu vəziyyətə müdaxilə etməlisiniz. Bu məsələləri meneceriniz və ya şirkətinizdəki HR mütəxəssisləri ilə müzakirə etməlisiniz. Bu cür müstəsna hallar istisna olmaqla, diqqət etməli olduğunuz yeganə iş öz işinizdir.
5. Vaxtı idarəetmə bacarıqlarınızı təkmilləşdirin
Korporativ dünyada işləməyə başlayanda iş həcminin artması və layihələrin yığılması çox çəkmir. Əgər əvvəldən işdə vaxtı effektiv şəkildə idarə edə bilmirsinizsə, tezliklə məsuliyyətləriniz sizin üçün ağır ola bilər. Prioritetlərin müəyyən edilməsi, gündəlik müzakirə ediləcək mövzuların sadalanması, işdə sərf olunan vaxtı bloklara bölərək gündəlik və həftəlik proqramların yaradılması kimi üsullar çox istifadə olunan vaxt idarəetmə üsullarıdır. Əgər iş yükünüz o qədər artıbsa ki, öhdəsindən gələ bilmirsinizsə, menecerinizdən dəstək istəməkdən çəkinməməlisiniz. Əgər sizdən davamlı olaraq iş təsvirinizdə olmayan işləri görmək istənilirsə, siz də nəzakətlə “yox” deməyin bir yolunu tapmalısınız. İşdə bir-birinizə kömək etmək yaxşıdır, amma başqaları tərəfindən istifadə olunduğunuzu düşünürsünüzsə, dərhal müdaxilə etməlisiniz.
Əvəz Həsənov
