Avropa İttifaqı (Aİ) enerji sektoruna investisiyaları qoruyan Enerji Xartiyası Sazişindən çıxmaq barədə xəbərdarlıq edib.
AB Şurası, AB-nin Dövr Başçısı olan Belçikanın Birliyi təmsil edərək Enerji Xartiyası Sazişindən çıxmaq üçün rəsmi yazılı bildiriş göndərdiyini açıqladı.
Açıqlamada Aİ-nin razılaşmadan çıxması üçün lazım olan son addımı atdığına diqqət çəkilərək, Aİ-nin bildirişdən sonra 1 ilin sonunda Enerji Xartiyası Sazişindən çıxacağı qeyd edilib.
Belçikanın energetika naziri Tinne Van der Straeten mövzu ilə bağlı etdiyi şərhdə, "Üzv ölkələr arasında əldə edilən siyasi razılaşma çərçivəsində AB və Avropa Atom Enerjisi Birliyi (Euratom) 1 il ərzində Enerji Xartiyası Sazişindən çıxacaq. ." qiymətləndirməsini etdi.
Enerji sektorunda transsərhəd investisiyaları qorumaq üçün 1994-cü ildə imzalanmış Enerji Xartiyası Sazişi 1998-ci ildə qüvvəyə minmişdir.
Saziş enerji sektorunda, o cümlədən qalıq yanacaqlarda xarici investorlar üçün hərtərəfli hüquqlar və hüquqi aydınlıq təmin edir.
Artıq 50 ölkə, Aİ və Euratom tərəfindən bəyənilən saziş son vaxtlar intensiv müzakirə olunur.
Əvvəlcə sektora investisiyaları dəstəkləmək üçün nəzərdə tutulan müqavilə enerji şirkətlərinə investisiyalarına zərər vuran siyasətlərə görə ölkələri məhkəməyə vermək hüququ verir.
Müqavilənin xüsusilə qalıq yanacaq şirkətlərinin sərmayələrini qorumaq üçün istifadə edilməsi bir çox ölkədə tənqid mövzusu olub.
Müqavilə, AB ölkələrinin mövcud qalıq yanacaq investisiyalarını tərk etsələr belə, 20 il ərzində qoruyacaq bir ləğv bəndini ehtiva edir.
Almaniya, Fransa, İspaniya, Danimarka, Lüksemburq, Hollandiya və Polşa kimi ölkələr İtaliyanın 2016-cı ildə tərk etdiyi sazişdən çıxmağı planlaşdırırdı.
Keçən il Aİ Komissiyası üzv dövlətlərin, Aİ və Euratomun iqlimlə bağlı narahatlıqlara görə Enerji Xartiyası Sazişindən koordinasiyalı şəkildə çıxmasını təklif etmişdi.
Avropa Parlamenti sazişdən çıxmağı apreldə, üzv dövlətlər isə may ayında təsdiqləyib.
