Alimlər yarıdan çoxunun maye olmasına baxmayaraq, həm çox sərt, həm də elastik olan yeni material yaradıblar. Hazırlanması asan olan materialın bir çox sahədə istifadə oluna biləcəyi düşünülür.
Hafta.az-ın “Science Daily”a istinadən yazdığına görə, şüşəli polimer sinfinə aid maddələr bərk və kövrək təbiəti ilə seçilərkən, gellər maye tərkibi ilə elastik və yumşaq xüsusiyyətlərə malikdir. Bu çox fərqli materiallardan birincisi su butulkaları kimi məhsullarda, gellər isə xüsusilə son illərdə kontakt linzalarda istifadə edilir.
ABŞ-ın Şimali Karolina Dövlət Universitetinin tədqiqatçıları bu iki ayrı maddənin ən yaxşı xassələrini ehtiva edən yeni material hazırladılar və onu “vitreus gel” adlandırdılar.
Tədqiqatçılar şüşəsi polimerlərin prekursorları olan maye və ionlardan ibarət maye həlledicini qarışdırıblar. Daha sonra komanda bu qarışığı bir qəlibə tökdü və materialı ultrabənövşəyi işığa məruz qoyaraq, onun sərtləşmə adlanan proses vasitəsilə bərkiməsinə imkan verib.
Qəlibdən çıxarılan material həm sərt, həm də elastik idi. Bazar ertəsi “Nature” jurnalında dərc olunan məqalənin müxbir müəllifi Maykl Dikki yeni materialı təsvir edir: "Biz şüşəsi gellər adlandırdığımız bir material sinfi yaratdıq. Onlar şüşəsi polimerlər kimi sərtdirlər, lakin kifayət qədər güc tətbiq edildikdə, onlar qırılmaq əvəzinə orijinal uzunluğunun 5 qatına qədər uzana bilirlər".
Tədqiqatçılar deyirlər ki, şüşəsi gel istiliklə əvvəlki ölçüsünə qayıdır. Müxtəlif sınaqlardan sonra məlum olub ki, materialın tərkibində 50-60 faiz maye olmasına baxmayaraq qurumayıb və buxarlanmayıb.
Şüşəvari gellərin yapışqanlığı ən maraqlı cəhətdir, Dikki izah edir, "çünki onları nəyin sərt və çevik etdiyini başa düşsək də, onları bu qədər yapışqan edən şey haqqında yalnız fərziyyə edə bilərik".
Alimlər bildirirlər ki, bu asanlıqla hazırlanmış materialda ən yaxşı nəticələr elektrik yüklü və ya qütb polimerləri ilə əldə ediləcək, çünki onlar ionları olan mayelərə cəlb olunurlar.
Araşdırmada, elektrik cərəyanını oxşar xüsusiyyətlərə malik plastikdən daha yaxşı keçirən materialın çox asan bir proseslə istehsal edildiyi vurğulanır. Bu plastiklərin istehsalında ümumiyyətlə xammal olacaq bir polimer istehsalından sonra başqa bir müəssisədə emal edilməli olduğunu deyən Dikki əlavə edir: “Şüşəvari gellərin istehsalı sadə prosesdir. İstənilən qəlibdə və ya üçölçülü çap üsulu ilə qurutmaq mümkündür".
Yeni material hələ ilkin mərhələdə olsa da, alimlər onun asan istehsalı sayəsində bir çox sahədə istifadə oluna biləcəyinə ümid edirlər.
