Beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatının Nüvə Silahlarının Tamamilə Ləğv edilməsi Kampaniyasının hesabatına görə, 2023-cü ildə ölkələrin nüvə silahına xərclədiyi pullar 13,4 faiz artıb. Nüvə silahlanmasına ən çox büdcə ayıran ölkə ABŞ olub.
Turkustan.az xəbər verir ki, Beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatının Nüvə Silahlarının Tam Ləğv edilməsi Kampaniyasının hesabatına görə; 2023-cü ildə ölkələrin nüvə silahına xərclədiyi pullar 13,4 faiz artıb və nüvə silahına ən çox büdcəni ABŞ ayırıb.
Nobel Sülh Mükafatlı qeyri-hökumət təşkilatı Nüvə Silahlarının Tam Ləğv edilməsi Kampaniyası (ICAN) ölkələrin nüvə silahı büdcələrini araşdıran illik hesabatını dərc edib.
ICAN-ın araşdırma nəticələrinə görə, nüvə silahına malik doqquz ölkə 2023-cü ildə əvvəlki illə müqayisədə nüvə arsenallarına 13,4 faiz çox vəsait xərcləyib. Nüvə silahlanması büdcəsi 10,8 milyard dollar artaraq 91,4 milyard dollara çatıb. Bu rəqəmlər nüvə silahına saniyədə 2 min 898 dollar xərcləndiyi anlamına gəlir.
Hər bir ölkənin nüvə silahına xərclədiyi məbləği artırdığını ifadə edən ICAN, ən böyük artımın təxminən yüzdə 18 ilə ABŞ-da (ABŞ) meydana gəldiyini açıqladı. Birləşmiş Ştatlar bütün digər nüvə silahı olan ölkələrin cəmindən çox, 51,5 milyard dollar xərcləyib. Çin 11,9 milyard dollarla Rusiyanı geridə qoyarkən, ikinci ən çox xərcləyən ölkə, Rusiya isə 8,3 milyard dollarla üçüncü yerdə qərarlaşıb.
ICAN həmçinin nüvə silahlarının hazırlanması və saxlanması ilə məşğul olan şirkətlərin nə qədər gəlir əldə etdiyini də araşdırıb. Şirkətlərin nüvə enerjisindən əldə etdiyi gəlirlər Avstraliyada yerləşən beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatının hesabatına aşağıdakı kimi daxil edilib:
"2023-cü ildə nüvə silahlarının inkişafı və saxlanması ilə məşğul olan iyirmi şirkət bu iş üçün ən azı 31 milyard dollar qazanıb. Bu şirkətlərə verilmiş ən azı 335 milyard dollar dəyərində nüvə silahı müqavilələri var, bəziləri daha uzun müddətdir davam edir. 2023-cü ildə ən az 7,9 milyard dollarlıq yeni nüvə silahı müqaviləsi imzalanmışdır ABŞ və Fransada bu, əvvəlki ilə nisbətən 11 milyon dollar artım deməkdir.
2023-cü ildə bir neçə şirkət Böyük Britaniya rəsmiləri ilə ondan çox görüş keçirib, iki şirkət Böyük Britaniya rəsmiləri ilə 40 dəfədən çox, beş şirkət isə Böyük Britaniyanın Baş naziri ilə görüşüb. Şirkətlər nüvə silahlarını araşdıran və yazan beyin mərkəzlərinə 6 milyon dollardan çox ianə verib və bu şirkətlərin indiki və keçmiş işçiləri beyin mərkəzlərinin şuralarında və məsləhət şuralarında xidmət ediblər. Bu şəxslər həm də şirkətlərində əhəmiyyətli investisiyaları olan maliyyə qurumlarının direktorlar şurasında otururlar”.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
