Azərbaycan Təhsil Sistemində Rəqəmsallaşmanın Rolu - Vətən Naminə

Rəqəmsallaşma Azərbaycan təhsil sistemində tədris proseslərinin müasir texnologiyalar əsasında yenidən qurulması deməkdir. İnformasiya və kommunikasiya texnologiyalarının (İKT) təhsildə istifadəsi həm şagirdlər, həm də müəllimlər üçün yeni imkanlar yaradır.

#### Əsas Rol və Əhəmiyyət:
1. **Ehtiyat Resurslara Giriş:**
Rəqəmsallaşma vasitəsilə şagirdlər və tələbələr onlayn kitabxanalar, elmi məqalələr, video dərslər və digər tədris resurslarına asanlıqla giriş əldə edə bilirlər. Bu, biliklərin genişlənməsinə və dərslərin daha maraqlı və müxtəlif olmasına imkan verir.

2. **Distant Təhsil:**
Pandemiya dövründə olduğu kimi, rəqəmsal texnologiyalar vasitəsilə distant təhsil həyata keçirilə bilir. Onlayn dərslər və seminarlar, videokonfranslar təhsilin davamlılığını təmin edir və təhsilin əlçatanlığını artırır.

3. **İnteraktiv Tədris Metodları:**
Elektron lövhələr, virtual laboratoriyalar və digər interaktiv tədris vasitələri dərslərin daha cəlbedici və effektiv olmasına imkan yaradır. Bu da şagirdlərin və tələbələrin dərslərə olan marağını artırır.

4. **Fərdi Yanaşma:**
Rəqəmsal texnologiyalar fərdi tədris planlarının hazırlanmasına və şagirdlərin fərdi xüsusiyyətlərinə uyğun dərslər təşkil etməyə imkan verir. Bu, hər bir şagirdin tədris prosesində öz potensialını tam şəkildə reallaşdırmasına şərait yaradır.

5. **Müəllimlərin Peşəkar İnkişafı:**
Müəllimlər üçün rəqəmsal təlimlər və sertifikatlaşdırma proqramları onların peşəkar səviyyəsini artırır. Onlayn platformalar vasitəsilə müəllimlər dünyanın hər yerindən qabaqcıl təcrübələrə və yeniliklərə çıxış əldə edə bilirlər.

6. **Administrativ Effektivlik:**
Elektron idarəetmə sistemləri vasitəsilə təhsil müəssisələrinin administrasiyası daha effektiv şəkildə həyata keçirilir. Elektron jurnallar, qeydiyyat sistemləri və digər idarəetmə alətləri təhsil prosesinin şəffaflığını və effektivliyini artırır.

#### Qarşıya Çıxan Problemlər və Çətinliklər:
1. **İnfrastrukturun Təkmilləşdirilməsi:**
Rəqəmsallaşmanın effektiv olması üçün müvafiq texnoloji infrastrukturun inkişafı vacibdir. Hələ də bəzi regionlarda internetin əlçatanlığı və kompüter avadanlıqlarının mövcudluğu məhduddur.

2. **Texnoloji Bilik və Bacarıqlar:**
Müəllimlərin və şagirdlərin texnoloji bilik və bacarıqlarının artırılması vacibdir. Bu sahədə maarifləndirmə və təlim proqramlarının həyata keçirilməsi zəruridir.

3. **Məlumat Təhlükəsizliyi:**
Rəqəmsal təhsil resurslarının istifadəsində məlumat təhlükəsizliyi və məxfiliyin qorunması mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu sahədə qabaqcıl tədbirlər görülməlidir.

4. **Rəqəmsal Uçurum:**
Şəhər və kənd yerlərində yaşayan şagirdlər arasında rəqəmsal imkanlara çıxış bərabər deyil. Bu bərabərsizliyin aradan qaldırılması üçün dövlət səviyyəsində tədbirlər görülməlidir.

#### Nəticə:
Azərbaycan təhsil sistemində rəqəmsallaşmanın tətbiqi təhsil keyfiyyətinin artırılmasına və tədris proseslərinin müasir tələblərə uyğun qurulmasına böyük töhfə verir. Bununla yanaşı, bu prosesin uğurla həyata keçirilməsi üçün infrastrukturun təkmilləşdirilməsi, texnoloji biliklərin artırılması və rəqəmsal bərabərliyin təmin edilməsi kimi məsələlərin həlli vacibdir. Rəqəmsallaşma, Azərbaycan təhsilinin daha inklüziv, əlçatan və müasir olmasına imkan yaradır.