İndiki vaxtda bir çox insan öz daxili aləmində səssizcə mübarizə apararkən üzdə tamamilə normal həyat sürə bilir. Bu mübarizəni bəzən maskalı depressiya da adlandırırlar; Kənardan fərq etmək çətin olsa da, içəridən dərin izlər buraxan bir vəziyyətdir. Maskalı depressiya depressiyanın klassik əlamətlərindən kənara çıxan, insanı daxildən yeyən və sosial maskalar arxasında gizlənən emosional vəziyyətə aiddir.
Ucnoqta.az xəbər verir ki, mütəxəssis Klinik Psixoloq Aslı Kanizi mövzu ilə əlaqədar əhəmiyyətli məlumatlar verdi.
Maskalı depressiyanın mənşəyi müxtəlifdir; Genetik, ekoloji, psixoloji və bioloji amillərin birləşməsi nəticəsində baş verir.
Xüsusilə stresli həyat hadisələri, mükəmməllik, yüksək gözləntilər və emosional ifadə çətinlikləri bu tip depressiyaya meylli ola bilər.
Ailədə depressiya tarixinin olması da riski artıra bilər.
Stresslə mübarizə aparmaqda çətinlik çəkənlər, daim yüksək performans gözləyənlər, mükəmməllikçi şəxsiyyət xüsusiyyətlərinə sahib olanlar və emosional ifadədə çətinlik çəkənlər maskalı depressiya risk qrupundadır. Bu insanlar çox vaxt cəmiyyətin gözləntilərini qarşılamaq üçün öz emosional ehtiyaclarını görməməzliyə vururlar.
Maskalı depressiyanın simptomları klassik depressiyanın tanış əlamətlərindən kənara çıxır. Həddindən artıq yemək və həddindən artıq yatmaq kimi atipik simptomlar müşahidə oluna bilər və bu, insanın sosial və funksional həyatına mənfi təsir göstərir.
Emosional simptomlarla yanaşı, baş ağrısı və mədə pozğunluğu kimi fiziki simptomlar da daha qabarıq ola bilər.
Maskalı depressiyanı başa düşmək həm klassik, həm də atipik simptomlara diqqət yetirməyi tələb edir.
Bu vəziyyətdən xəbərdar olmaq insanın yaşadığı emosional və fiziki dəyişiklikləri müşahidə etməklə başlayır. Məna və məqsədin olmaması, motivasiyanın itirilməsi, maraqların azalması kimi simptomlar bu tip depressiyanın əlamətləri ola bilər.
Ekzistensial boşluq maskalı depressiyanın mühüm ölçüsüdür.
Həyatın mənasını və məqsədini sorğulama prosesi fərdi dərin daxili boşluğa apara bilər.
Bu vəziyyət insanı dəyərsiz və qeyri-adekvat hiss etdirərək depressiyanın daha da dərinləşməsinə səbəb ola bilər.
Maskalı depressiyadan qorunma və sağalma prosesi özünüz olmaq, başqalarından razılıq axtarmaqdan qurtulmaq və həyatınıza azadlıq vermək kimi mühüm addımları ehtiva edir.
Xəbərdarlıq, qəbul, peşəkar yardım, sosial dəstək və həyat tərzi dəyişiklikləri bu prosesin təməl daşlarıdır.
Emosional və fiziki simptomları tanımaq və qəbul etmək şəfa səyahətində ilk addımdır.
Özünüz olmaq və başqalarının gözləntiləri əvəzinə öz dəyər və ehtiyaclarınıza uyğun yaşamaq insanı həqiqətən azad edir.
Bu prosesdə peşəkar yardım almaq, sosial əlaqələri gücləndirmək, müntəzəm idman etmək və sağlam qidalanma vərdişlərini mənimsəmək mühüm rol oynayır.
Bundan əlavə, şəxsi maraqların arxasınca getmək və həyatın mənasını və məqsədini tapmağa çalışmaq fərdin əhval-ruhiyyəsini yaxşılaşdıra və daxili boşluğu doldura bilər.
Həyatda mənalı və dəyərli hiss edilən bir yerdə qalmağın əhəmiyyəti fərdin özünə inamını və həyata bağlılığını artırır.
