Əksər insanlar buna öyrəşiblər ki, bir ölkənin mütləq paytaxtı olmalıdır. Həqiqətən də belədir, amma burada da istisnalar var. Dünyada 2 ölkə var ki, şəhərlərindən birini paytaxt kimi ayırmaqdan imtina edib.
İsveçrə
1847-ci ildə katolik və protestant kantonları arasında vətəndaş müharibəsi başa çatdı. Artıq 1848-ci ildə 3 kantonun daxil olduğu müasir konfederal İsveçrə quruldu. Onları vahid bütövə çevirdikdən sonra dövlətin paytaxtının müəyyən edilməsi məsələsi ortaya çıxdı. Hansı ərazinin uyğun olduğuna qərar vermək bir neçə səbəbə görə çətin idi.
Bern qeyri-rəsmi paytaxtdır
Bu səbəblərdən biri o idi ki, İsveçrənin demək olar ki, heç vaxt paytaxtı olmayıb. Buna görə də heç kimi incitmədən ən yaxşısını necə seçəcəklərini bilmirdilər. İkincisi, vətəndaş müharibəsindən sonra kantonlar arasında münasibətlər gərgin idi. Bu və ya digər kantona məxsus yaşayış məntəqələrindən birini seçilərsə, digərləri ona qarşı çevrilə bilərdi.
Mübahisələri qızışdırmaq istəməyən və yalnız ölkənin rifahını düşünən İsveçrə kantonları şəhərləri muxtar və bərabər saxlamaq qərarına gəldilər. Bu, mədəniyyəti və adət-ənənələri çox fərqli olan insanların bir ölkədə birgə yaşamasını asanlaşdırdı. Nəticədə hər bir kantonun öz idarəçiliyi, dili və tənzimləyici bazası var idi.
İsveçrənin paytaxtı tituluna ilkin olaraq 3 iddiaçı var idi. Lakin hökumət heç vaxt onlardan birini seçə bilməyib. Rəsmi olaraq paytaxtsız qalmağa qərar verildi. Bununla belə, ölkənin bəzi sakinləri hələ də Berni paytaxt adlandırırlar. Bu, Bernin 2002-ci ildə federal məclisin yerləşdiyi federal şəhərə çevrilməsi ilə bağlıdır.
Nauru
Kiçik ada dövləti olan Nauru Sakit okeanda yerləşir. Ərazisi cəmi 21 kvadratkilometr və əhalisi 15 min nəfərdir. Ada tarixi boyu müxtəlif ölkələrin tərkibində olmuşdur. Bir vaxtlar Almaniyaya, İngiltərəyə və hətta Yaponiyaya məxsus idi. Nauru 1960-cı illərin sonunda müstəqillik qazandı.
Yaren - qeyri-rəsmi paytaxt
Ada bir vaxtlar fosfat yataqları ilə məşhur idi. Lakin yataqlar sonradan tamamilə tükənmişdir. İndi sakinlər əsasən balıqçılıq və əkinçiliklə məşğul olurlar. Cırtdan dövlətin rəsmi paytaxtı yoxdur. Parlamentin və hava limanının yerləşdiyi Yaren şəhəri qeyri-rəsmi paytaxtdır.
Nubar Süleymanova, “İki sahil”
