Süni intellekt, müharibələr, iqlim böhranı və xəstəliklərlə bağlı qorxular “apokalipsis”in daha çox danışılmasına səbəb olur.
Hafta.az-ın yazdığına görə, ABŞ-ın Vermont əyalətindəki Middleburi Kollecinin professorları Erik Bleyç və Kristofer Star tərəfindən aparılan təhlilə görə, "axır zamanlar" indi adi, lakin qorxulu nahar söhbətinə çevrilib.
StudyFinds üçün yazdıqları son məqalədə Bleyç və Star dörd görkəmli “apokalipsis” mövzusunun mediada işıqlandırılması tendensiyalarını təhlil etdilər: nüvə müharibəsi, xəstəlik, iqlim dəyişikliyi və süni intellekt.
Tədqiqatçılar təklif edirlər ki, mediada apokalipsis müzakirələri “ictimai rəydə üstünlük təşkil edən narahatlıqların barometri” kimi istifadə oluna bilər.
ABŞ-ın üç nəşrində (“The New York Times”, “The Wall Street Journal” və “The Washington Post”) 1980-ci ildən 2023-cü ilə qədər "apokalipsis" və ya "apokalipsislə əlaqəli" sözlərindən ibarət məqalələr təhlil edilib.
Dinə və əyləncəyə yönəlmiş məqalələr süzgəcdən keçirilib və 4 apokaliptik narahatlıqdan biri və ya daha çoxunu qeyd edən 9380 məqalə qaldı: nüvə müharibəsi, xəstəlik, iqlim dəyişikliyi və süni intellekt.
Trendlər sözügedən dövr ərzində 4 mövzunun hamısını qeyd edən məqalələrin davamlı artımını göstərir. Bununla belə, ən çox bildirilən narahatlıqlar onilliklər ərzində dəyişir. Süni intellekt ilk dəfə 2023-cü ildə nüvə müharibəsi deyil, qiyamət günü müzakirələri ilə əlaqədar olaraq xatırlanıb.
Bu təhlil, narahatlıqların “Soyuq Müharibə”nin sonundan, əsas narahatlığın nüvə müharibəsi olduğu 1990-cı illərə qədər, xəstəlik və iqlim böhranı ilə üstələdiyi zamana qədər necə inkişaf etdiyini izləyir.
Məqalədə deyilir: “2000-ci illərdə qəzetlərin diqqəti birbaşa ekoloji problemlərə yönəlmişdi və bu tendensiya 2010-cu illərdə daha da artıb".
Koronavirus pandemiyasının başlanğıcında 2020-ci ildə “apokalipsis” və “apokaliptik” sözləri ilə birlikdə sağlamlıq və xəstəliyə istinad edən məqalələrdə artım müşahidə edilib.
Professorlar qeyd edirlər ki, 2010-cu illərlə müqayisədə 2020-ci illərdə xəstəliyi apokalipsislə əlaqələndirən xəbərlərin sayı təxminən üç dəfə çoxdur. Onlar həmçinin qeyd edirlər ki, süni intellekt 2015-ci ilə qədər mediada demək olar ki, heç bir şəkildə işıqlandırılmasa da, “son texnoloji nailiyyətlər 2023-cü ildə ilk dəfə nüvə problemlərindən daha çox süni intellektə toxunan apokaliptik məqalələr istehsal edir”.
“Pew” Araşdırma Mərkəzinin 2022-ci ildə keçirdiyi sorğu göstərib ki, ABŞ-da demək olar ki, hər 10 yetkin insandan biri bəşəriyyətin “axır zamanda yaşadığına” inanır.
Bununla belə, həmin sorğuda 58 faizin bu inancda olmadığı və “Kollec diplomu olmayan amerikalıların kollec məzunlarından daha çox insanlığın sonunun yaxınlaşdığına inandığı” qeyd edilib.
