Fentanilin inhalyasiyası beyində xəstəlik yaradır

ABŞ həkimləri dünyada ilk dəfə fentanil tüstüsünün inhalyasiyası nəticəsində insanın beyin xəstəliyinə tutulduğunu bildiriblər və bu opioidin nə qədər təhlükəli ola biləcəyini bir daha ortaya qoyublar.

Hafta.az-ın yazdığına görə, məlum olub ki, fentanil heroindən 50 dəfə güclüdür.

47 yaşlı xəstə keçən ilin fevral ayında otel otağında huşsuz və "ölümə yaxın" tapıldıqdan sonra Oreqon Sağlamlıq və Elm Universitetinin təcili yardım otağına aparılıb.

Klinisyenler diaqnoz qoyublar ki, fentanil buxarlarının tənəffüs edilməsi xəstənin beynindəki ağ maddənin əhəmiyyətli bir hissəsinin iltihabına və xəstənin huşunu itirməsinə səbəb olur. Bu da beyində geri dönməz funksiya itkisi və ehtimal ki, ölüm riski yaradır.

Heroin tüstüsünü tənəffüs edən insanlarda daha əvvəl oxşar hallar bildirilsə də, tədqiqatçılar Oreqondakı xəstənin fentanillə bağlı ilk sənədləşdirilmiş hadisə olduğunu söyləyib. "Bu, 40 yaşlarında, uşaqları olan, ilk dəfə fentanildən istifadə edən orta səviyyəli bir adamın işidir. Bu hadisə göstərir ki, fentanil cəmiyyətimizdəki hər kəsə təsir edə bilər", - aparıcı müstəntiq Kris Eden bildirib.

Tədqiqatçıların fikrincə, bu cür hallar əvvəllər də baş vermişdi, lakin tanınmadı, çünki sindromun fiziologiyası haqqında nisbətən az şey məlum idi.

"Biz opiatların klassik yan təsirlərini çox yaxşı bilirik: tənəffüs depressiyası, şüurun itirilməsi, oriyentasiyanın pozulması. Bununla belə, biz klassik olaraq düşünmürük ki, bu, bəlkə də geri dönməz beyin zədələnməsinə səbəb olur və bu vəziyyətdə olduğu kimi beyinə təsir edir", - Eden deyib.

Təxminən bir ay xəstəxanada qaldıqdan sonra xəstə yavaş-yavaş sağalıb, daha sonra nitqini və funksiyasını bərpa etməyə kömək edən bir tibb bacısı müəssisəsində qalıb.

Tədqiqatçıların fikrincə, bu tapıntı ucuz və tez tapılan fentanilin təhlükəsi barədə xəbərdarlıq kimi qəbul edilməlidir.

"Mən tez-tez özümə, həyat yoldaşıma və ailəmə etdiyim üçün peşmanam" deyib xəstə “BMJ Case Reports” jurnalına.  "Həyatımı xilas edən bütün həkimlərə, tibb bacılarına və terapevtlərə minnətdaram” xəstə deyib.