Zehni qabiliyyətlərə təsir edən xəstəliklər

"Beynin struktur zədələnməsi, beyin dövranının xroniki pozğunluqları, intoksikasiya və qan plazmasının normal kimyəvi tərkibini pozan istənilən vəziyyət yaddaşın və intellektin azalmasına səbəb ola bilər".

Redaktor.az "izvestiya".ya istinadən xbər verir ki, bunu tibb elmləri namizədi Yekaterina Demyanovskaya deyib.

Onun sözlərinə görə, insultdan sonra zehni qabiliyyətlər tez-tez azalır. Bu vəziyyət tibbdə insultdan sonrakı koqnitiv pozğunluq adlanır. İnsult beyinin kəşfiyyatdan məsul olan digər sahələrinə qan tədarükünü poza bilər. Nəticədə, insanın yaddaşı və məlumatı təhlil etmək qabiliyyəti pisləşir və onun diqqətini bir söhbət mövzusundan digərinə keçirmək daha çətinləşir. Statistikaya görə, insult keçirmiş insanların 80%-dən çoxunda insultdan sonrakı idrak pozğunluğu inkişaf edir.

“Travma sonrası stress pozğunluğu (TSSB) də bəzən intellektin azalmasına səbəb olur. Bu xəstəlik, sevilən birinin ölümü və ya öz həyatı üçün təhlükə kimi böyük bir travmatik hadisədən sonra inkişaf edə bilər. TSSB ilə beynin emosiyaları idarə edən hissəsi həddindən artıq aktivləşir. Eyni zamanda, digər hissənin, prefrontal korteksin fəaliyyəti azalır. Ancaq qərar qəbul etmə, planlaşdırma, özünü idarə etmə və digər yüksək idrak funksiyalarına cavabdeh olan odur. TSSB, həmçinin avtobioqrafik və epizodik xatirələrdən məsul olan beynin kiçik bir sahəsi olan hipokampusun fəaliyyətinə də təsir göstərir. Buna görə də insanın yaddaşı pisləşə bilər”, - Demyanovskaya bildirib.

Humay İSGƏNDƏRLİ