“ULTRA Technologies”: 25 il “Hər zaman İnnovasiya” şüarı ilə

Bir İT şirkəti üçün 25 il nəhəng təcrübənin yeni zirvələri fəth etməyə imkan verdiyi, enerji və yaradıcılıqla birləşdiyi bir mərhələdir. ULTRA Technologies yarandığı gündən “Hər zaman İnnovasiya” şüarını dəyişməyib. Məhz daimi innovasiya istəyi şirkətə Azərbaycan sistem inteqrasiyası bazarında öz layiqli yerini tutmağa, müştərilərin ehtiyaclarına fərdi yanaşmanı unutmadan öz məhsullarının tərtibatçısı və istehsalçısına çevrilməyə imkan verdi. Bu illər ərzində yerli İT-nin başlanğıcında dayanan şirkət bütün eniş-yoxuşları ilə sənayenin inkişafındakı bütün mərhələləri əks etdirən bir yol keçmişdir. 

Sfera.az "ULTRA Technologies"in 25 illik yubileyi münasibətilə şirkətin Baş Direktoru Məhəmməd Zülfüqarlının “InfoCity” jurnalına verdiyi müsahibəni təqdim edir.

— “ULTRA Technologies”in seçdiyi inkişaf yolunun özəlliyi nədir?

— 1999-cu ildə şirkətimiz yarananda Azərbaycan bazarında Cisco, Dell, HP və digər məşhur dünya brendləri ilə işləyən şirkətlər mövcud olsa da, “ULTRA” fərqli yol tutaraq, Intel Korporasiyası ilə tərəfdaşlığı seçdi. Şirkət məhz bu dünyaca məşhur mikroprosessor istehsalçısından “Premyer Provayder” statusu alıb. Bu, təkcə bazarı rəsmi satıcı məhsulları ilə doldurmağa deyil, həm də hazır həll yolları ilə mövcud vəziyyəti dəyişdirərək kompüterlərin yığılması prosesində fəal iştirak etməyə imkan verdi. Fərdi həllərə artan tələbatı nəzərə alaraq, portfelimiz ana platalar, operativ yaddaş və s. istehsalçıların məhsulları ilə tamamlanmağa başladı. Təbii ki, “Biostar”, “GIGABYTE”, “D-Link”, “Kingston” və digərlərinin əvvəllər məlum olmayan məhsullarını bazarda tanıtmaq çətin idi, lakin tədricən onlar da bazarda öz yerlərini tutdular. “Hər zaman İnnovasiya” devizinə sadiqliyimiz və bazara yeni nə isə gətirmək istəyimiz tərəfdaşlarımız tərəfindən daim yüksək qiymətləndirilmişdir. Məsələn, 2000-ci illərin əvvəllərində “Intel” öz məhsullarının dünya təqdimatını keçirərkən Bakıda paralel yayımlar təşkil edirdi. 2004-cü ildə Bakı Biznes Mərkəzində biz “Intel” ilə birlikdə Transqafqazda ilk simsiz İnternetə çıxış zonasını açdıq ki, bu  da məhz “ULTRA” nın əlamətdar layihələrindən birinə çevrildi.

— Fəaliyyət göstərdiyi illər ərzində şirkət necə dəyişdi?

— Biz distribyutor şirkəti kimi başlamışıq, lakin 2003-cü ildə kompüter, noutbuk və digər avadanlıqlarla birlikdə milli brend yaratmaq qərarına gəldik. Artıq 2004-cü ilin əvvəlində biz “Nexus” brendi ilə bazara daxil olduq. Həmin illərdə milli kompüter brendinin yaradılmasına çoxlu cəhdlər olsa da, “Nexus” 10 ilə yaxın bazarda lider idi. Qürur hissi ilə deyə bilərəm ki, bu markanın məhsulları, eləcə də noutbuklar, planşetlər, monitorlar və televizorlar bu gün də istifadə olunur. Bu, “Nexus” brendi çərçivəsində avadanlıqların yığılması prosesinin istehsalın bütün texnoloji standartlarına uyğun olması ilə bağlıdır. Biz bütün komponentlərin tədarükçülərini diqqətlə seçdik və təxminən 20 nəfərin işlədiyi montaj sexində hazır avadanlıq quraşdırma keyfiyyətinin yoxlanılması, quraşdırılmış proqram təminatı və hətta stress testləri də daxil olmaqla bütün zəruri sınaq mərhələlərindən keçdik. “Nexus” təkcə keyfiyyəti və məhsul xətlərinin orijinal adları ilə deyil, həm də böyük satıcıların təqdim etdiyu xidmət qarşılığından xeyli aşağı olan qiyməti, eləcə də bütün zəruri komponentlərin daimi mövcudluğu ilə təmin edilən zəmanəti ilə seçilirdi. Amma 2011-2012-ci illərdə bütün dünyada olduğu kimi, Azərbaycan bazarında da vəziyyət ciddi şəkildə dəyişdi. Marjalar sürətlə azalmağa başladı, buna görə də “Nexus” cihazlarının istehsalını bağlamaq qərarına gəldik.

“Nexus” brendinin bazara çıxarılması ilə paralel olaraq şirkət sistem inteqrasiyası sahəsində bir sıra layihələrin həyata keçirilməsinə başlayıb. Məsələn, “ULTRA” Milli Təhsil Proqramına qoşulan ilk şirkət oldu. Yeri gəlmişkən, biz hələ də təhsil sektorunun rəqəmsallaşdırılmasında fəal iştirak edirik. Şirkətdə bu tendensiya ciddi şəkildə 2008-ci ildə proqram məhsullarının inkişafı üçün öz istiqamətinin paralel inkişafı ilə, sistem inteqrasiyası sahəsinə tam keçid üçün strategiya hazırlanan zaman ciddi şəkildə inkişaf etməyə başladı. Məhz o zaman biz yalnız şirkət daxilində prosesləri sadələşdirmək üçün proqram təminatı yaratmaqla deyil, həm də təhsil və sənəd idarəetməsi sahəsində proqram təminatı həllərini, kadrlar şöbələri, kitabxanalar üçün alətləri bazara çıxarmaqla məşğul olan bir qrup tərtibatçı əldə etdik. 2013-cü ildən isə dövriyyəmizdə əsas pay sistem inteqrasiyası və öz proqramlarımız sahəsindəki layihələrdən gəlir.

Eyni zamanda, biz strateji tərəfdaşlarımızla əlaqələrimizi daim inkişaf etdirməyə də davam edirik. 

Bundan əlavə, işlədiyimiz bütün əsas brendlərin statusunu artırmağa davam edirik və biznesin gələcək inkişafı üçün daima yeni istiqamətlər axtarırıq. Məsələn, biz son illərdə kibertəhlükəsizlik sahəsinə böyük diqqət yetirməyə başlamışıq. İndi biz süni intellekt alqoritmlərini məhsullarımıza tətbiq etmək imkanlarını axtarırıq. Biz bu sahədə mütəxəssis heyətimizin inkişafına böyük diqqət yetirir, onların nəinki müvafiq sertifikatlar alması, həm də birbaşa iş şəraiti üçün əlverişli şərait yaradırıq. Hər il “ULTRA Technologies” şirkət olaraq əsas prinsiplərini dəyişmədən, daha da peşəkarlaşır.

— Ölkəmizin texnoloji cəhətdən geri qalması ilə bağlı fikrinizi bilmək istərdim. Əgər bu, 25 il əvvəl açıq-aydın görünürdüsə, bu gün vəziyyət necədir?

— Fəaliyyətimiz xaricə səfərlərlə sıx bağlıdır və mən dünyada mövcud vəziyyəti görəndə Azərbaycanın texnoloji  cəhətdən geriləməsinin o qədər də nəzərə çarpan olduğunu söyləməzdim. Təbii ki, bəzi texnoloji yeniliklər bazarımızda 2-3 ay gecikmə ilə meydana çıxır, lakin bu, daha çox logistikanın nüansları ilə bağlıdır. Yeri gəlmişkən, biz proqram sahəsində demək olar ki, dünya bazarı ilə eyni səviyyədəyik və bəzi hallarda Azərbaycanda həyata keçirilən həllər daha müasir görünür. Ölkəmizdə dövlət xidmətlərinin rəqəmsallaşdırılması və bank sektorunda görülən işlər dünyanın əksər ölkələrindən, hətta ən inkişaf etmiş ölkələrdən də qat-qat üstün görünür. Cəmi bir neçə saata pasport almaq və 10-15 dəqiqəyə sürücülük vəsiqənizi dəyişmək imkanı başqa harada verilir? Eləcə də bir neçə dəqiqə ərzində birbaşa hava limanında elektron vizanı əldə etmək imkanı? Ola bilsin ki, biz ultratexnoloji işlərin həyata keçirilməsində inkişaf baxımından bir sıra ölkələrdən geri qalırıq. Burada hansısa məqam həm də bizim mühafizəkarlığımızla bağlıdır ki, bu da hər hansı yenilikçi qərarların qəbulunun gecikməsinə gətirib çıxarır. Amma qlobal orta göstəricini götürsək, kifayət qədər yaxşı vəziyyətdəyik.

— Proqram məhsullarımızın xarici bazarlara çıxış imkanları barədə nə deyə bilərsiniz?

— Azərbaycanda bir neçə şirkət var ki, onların proqramları xaricdə fəal şəkildə istifadə olunur. Onlar həmçinin “DocNet” (Sənəd İdarəetmə Sistemi), “ALİSA” (Kitabxana Avtomatlaşdırma Sistemi) və “EduMan” (Təhsil Müəssisələrinin İdarəetmə Sistemi) kimi inkişaflarımıza maraq göstərirlər. Ancaq dünyada bu cür həllər sahəsində şiddətli rəqabət var, buna görə də məhsulunuzun həqiqətən diqqəti cəlb etməsi üçün inqilabi həllər ilə dünya bazarına çıxmalısınız. Təəssüf ki, Azərbaycanda startap ekosistemi son illər ciddi şəkildə inkişaf etsə də, mən hələ belə sıçrayışlı ideyalar görməmişəm. Deməzdim ki, bu, təkcə bizim problemimizdir. Bazar ABŞ, Çin, İsrail, Böyük Britaniya və s. kimi ölkələrə yönəlib ki, onlar bir neçə onilliklər ərzində bu sahədə trendlər müəyyən edirlər. Ancaq eyni dərəcədə məşhur Avstriya, Hollandiya və ya İtaliyaya baxsanız, bu ölkələrdən hər hansı bir satıcı və ya şirkət adı çəkə bilərsinizmi? Hər hansı bir ölkədə inqilabi məhsulların görünməsi üçün bir sıra amillər, o cümlədən müvafiq düşüncə məktəbi, inkişaf etmiş ekosistem və daha çox şey lazımdır. İndiyə qədər burada belə məhsulların görünməsi üçün ilkin şərtləri görmürəm, amma hər gün bir şey etməyə çalışan istedadlı işçiləri görürəm. Biz isə onlara sərmayə qoymağa hazırıq. Mən həm də həqiqətən ümid edirəm ki, “ULTRA Technologies”in 2022-ci ildə Azərbaycanda yaradılmış Mələk İnvestor Klubunda iştirakı bu sıçrayışa bir növ töhfə verəcək.

- İşçilərinizin şirkətə sadiqliyinin səbəbləri nələrdir?

— İstənilən şirkət yaranma prosesində bir neçə mərhələdən keçir. Mən ilk mərhələni şirkətin müəyyən dəyərlərinin və fəlsəfəsinin yarandığı “ailə” müəssisəsi kimi xarakterizə edərdim. Hətta şirkətin işçi heyətinin 100 nəfəri keçdiyi indiki mərhələdə bir çox əməkdaşlarımız adi işçidən top-menecerə qədər yüksəliş dövrünü keçiblər. Onlar şirkət üçün aydın məqsədlər görür və şitkət daxilində irəli getməsi üçün potensial imkanlar görürlər. Onlar hiss edirlər ki, şirkət onların səylərini necə qiymətləndirir, karyera yüksəlişinə və maddi rifahın yüksəlməsinə töhfə verir. Korporativ idarəetmənin bu mərhələsi idarə heyətinin insanlara qarşı heç də az diqqət və səmimiyyət tələb etmir.

Yəqin fikir vermisiniz ki, şirkət hər 6-7 ildən bir ofis dəyişir? Bu, həm də işçilərlə bağlı siyasətimizin elementlərindən biridir, onun çərçivəsində biz mütəmadi olaraq “ULTRA Technologies”də sorğular keçiririk, şirkət işçilərinin motivasiyasına təsir edən bütün məqamları öyrənməyə çalışırıq. Biz şirkətimizin uzun illər formalaşmış demokratik ruhunu qoruyub saxlamaq üçün əlimizdən gələni edirik. Yeni ofisə keçid iş mühitinə yeni bir şey daxil etmək, iş şəraitini daha rahat olanlara dəyişdirmək ehtiyacı ilə əlaqələndirilir. Bu cür müraciətlərə cavab vermənin effektini demək olar ki, 100% hiss edirik. Eyni şey, hibrid işin təşkili baxımından şirkətin təqdim etdiyi imkanlara da aiddir. Biz çox çevik şərtlər təklif edirik və əməkdaşlarımızın istəklərinə həssas yanaşırıq.

— Şirkətin tarixindəki ən çətin illəri necə xatırlayırsınız?

— Təbii ki, biz də bazardakı hər hansı bir şirkət kimi, qlobal proseslər də daxil olmaqla, gedən proseslərdən təcrid olunmuş şəkildə inkişaf etməmişik. Bizdə tənəzzül olmayıb, lakin 2014-cü ildən 2016-cı ilə qədər qlobal iqtisadi böhran zamanı çətin mərhələlərlə qarşılaşdıq. Bu da bütün Azərbaycana təsir etdi, o cümlədən pandemiyanın birinci ilində. Lakin bu illər şirkət daxilində yeni proseslərin aktivləşdirilməsi və onun fəaliyyətinin optimallaşdırılması üçün başlanğıc nöqtəsi oldu. Yeri gəlmişkən, distant və hibrid iş mövzusuna qayıtsaq, hesab edirəm ki, pandemiya insanın nə qədər sosial olduğunu göstərdi. Yenə də bir-birimizi görmək, messencerlər vasitəsilə deyil, planları müzakirə, mübahisə, ünsiyyət qurmaq, qarşı-qarşıya oturub ünsiyyət qurduğumuz bu cür söhbətlər belə, əvvəlcədən hazırlanmış cavabları göndərməkdən daha məhsuldardır. Ofisin insanlara ünsiyyət baxımından verdiyi imkanlar əvəzolunmazdır və onun mövcudluğu bütün iş prosesinə çox faydalı təsir göstərir.

— “ULTRA Technologies”in sistem inteqratoru kimi işlədiyi əsas sektorlar hansılardır?

— Ölkəmizdə əsas müştəri təbii ki, dövlətdir. O, təkcə İT sektorunda deyil, bazarı formalaşdırır. Əlbəttə ki, dövlət, illər ərzində şirkət üçün əlamətdar olan “ULTRA Technologies” həllərinin əsas istehlakçılarından biridir. Məsələn, son illərdə, o cümlədən pandemiya illərində mütəxəssislərimiz tərəfdaşlarla birlikdə dövlət qurumlarında iş proseslərinin avtomatlaşdırılması, monitorinqi və sürətləndirilməsi üçün innovativ həllərin tətbiqinə töhfə verən bir sıra layihələr həyata keçiriblər. Amma bunun fonunda deməzdim ki, müştərilərimiz arasında təkcə dövlət sektorunun payı üstünlük təşkil edir. Biz maliyyə sektoru və təhsil seqmenti üçün həllər bazarında kifayət qədər özümüzə əminik Məsələn, “EduMan” və “DocNet”in çox populyar olduğu ölkənin ali təhsil müəssisələri ilə sıx əməkdaşlıq edirik. Mütəxəssislərimiz Azərbaycanın üç sistem əhəmiyyətli bankının əsas infrastrukturunu qurmuşlar. “ULTRA Technologies” üçün fəaliyyətinin müxtəlif illərində təhsil sektoru üçün ilk data mərkəzinin yaradılması layihəsi, “ASAN xidmət” üçün bir çox layihələr, Azərbaycan Ədliyyə Nazirliyinin Penitensiar Xidməti üçün elektron məlumat bazasının yaradılması layihəsi və s. Adları qeyd etmək mənim üçün çox çətindir. İnanıram ki, gələcəkdə xarici bazarlara çıxmağımızla biz daha da inamla ayaq üstə dayana biləcəyik.

— Daha 25 ildən sonra şirkəti necə görürsünüz?

— Bu gün biz süni intellektə doğru inkişaf edən bazar tendensiyalarını görürük. Əşyaların İnterneti cihazları da sürətlə həyatımızın bir hissəsinə çevrilir və yaxın illərdə milyardlarla belə cihaz sadəcə olaraq hər yerə inteqrasiya olunacaq. Biz də bu tendensiyalara uyğun inkişaf etməyə borcluyuq, çünki onlar hətta o qədər də uzaq olmayan 25 illik dövrdə İT mənzərəsini ciddi şəkildə dəyişdirəcəklər. Təbii ki, süni intellektlə işləmək məsələlərində çox şey tənzimləyicilərdən asılı olacaq. Məsələn, bu ilin martında Avropa Parlamentinin üzvləri süni intellektin tənzimlənməsi haqqında qanunu təsdiqləyiblər. Bu, dünyada bu texnologiyadan qeyri-münasib istifadəni qadağan edən ilk sənəddir. Hesab edirəm ki, yaxın vaxtlarda Azərbaycanda da analoji sənəd qəbul ediləcək və bu, bizə bu mövzuya yaxından toxunmağa imkan verəcək.

Hələlik “ULTRA Technologies”in gələcək inkişafı kontekstində bunun necə görünəcəyini təsəvvür etmək belə bizim üçün çətindir, lakin bu tendensiya qətiyyən azaldıla bilməz. Təbii ki, bizim inkişaf planlarımızda mən alternativ enerjinin inkişafı ilə bağlı layihələrdə iştirak görürəm. “Yaşıl Gündəm” uzun illər üçün qlobal tendensiya olacaq və mən əminəm ki, bütün mübahisələrə və mövcud həll yollarının çatışmazlıqlarına baxmayaraq, bəşəriyyət prinsipial olaraq yeni enerji mənbələrindən istifadəyə hazır olacaq. Bütün bunlar həyatımızda əhəmiyyətli dəyişikliklərə səbəb olacaq və biz buna uyğunlaşmalı olacağıq.

Əminəm ki, biz əsas səriştələrimizi inkişaf etdirməyə və gücləndirməyə davam edəcəyik. Özümüzə yüksək həddi qoymaqla, onu aşmaq niyyətindəyik. Əsas prioritet vəzifələrimizdən biri də dünya miqyasında tanınmağa qadir olan innovativ məhsulların yaradılması və “ULTRA Technologies” brendinin xaricdə tanınmasıdır ki, bu da təbii ki, ölkəmiz üçün də böyük nailiyyət olacaqdır.

Aysel

Sfera.az