“Qış qripi”ndən qurtulduq, amma...

Dərmanlar niyə əvvəlki kimi effektli deyil?

Yazın gəlişi hər birimizdə xoş əhval-ruhiyyə yaradır. Lakin bu mövsümün özü ilə gətirdiyi problemlər də var. Soyuq qış günlərindən çıxsaq da, bir çox xəstəliklər bitmək bilmir. Belə ki, insanların əksəriyyəti müxtəlif infeksiyalardan, xüsusilə qripdən əziyyət çəkir. Düzdür, yaz aylarındakı fəsil dəyişkənliyi insan orqanizminə təsirsiz ötüşmür. Amma qrip və digər xəstəliklərin uzun müddət davam etməsinin şahidi oluruq.

Mütəxəssislər yazda havaların nisbətən isinməsinə baxmayaraq, bu fəsildə immun sisteminin qayğısına qalmağı tövsiyə edirlər. Çünki fəsildən asılı olmayaraq, orqanizmin müdafiə sistemi - immunitet daim fəaliyyətdədir. İnsan hər an virus, bakteriya, göbələk, bir sözlə, müxtəlif mikrobların hücumuna məruz qalır.

Lakin maraqlı olan bir məqam var. Bu da qəbul edilən dərmanların effektsiz olması ilə bağlıdır. Belə ki, qrip və digər infeksion xəstəlikdən əziyyət çəkən insanların böyük qismi əvvəllər istifadə edib effektini gördüyü bəzi dərmanların daha heç bir təsiri olmadığını, ya da bu təsirlərin çox qısa müddət 1-2 saat davam etdiyini söyləyirlər. Vətəndaşlar əvvəllər istifadə edib effekt gördükləri boğaz, baş ağrısı, hərarət salan dərmanların daha heç bir təsirə malik olmadığını iddia edirlər. Maraqlıdır, preparatların belə olması nə ilə əlaqədardır?

Original və analoji dərman preparatları...

Sualımızı cavablandıran həkim-terapevt Nüşabə Heydərova “Yeni Azərbaycan”a açıqlamasında ölkə bazarında satılan dərmanların əksər hallarda lazımi effekt vermədiyini deyib. Həkimin sözlərinə görə, keyfiyyətli dərmanın tapılması müşkül məsələyə çevrilib, satılan dərmanların əksəriyyəti isə original dərmanların əvəzediciləridir: “Də?manlar 2 hissəyə bölünür-original, yəni ilk icad olunan və onun generikləri, yəni original dərmanla eyni təsirə malik olan analoji preparatlar. Əslində bazarda generiklərin olması normal praktikadır. Lakin generiklərin idxalına icazə yalnız onların original preparatlarla bioloji ekvivalentliyi sübut olunduqda verilə bilər”.

Xəstəliklərdən qorunma yolları...

Həkim yazda virus infeksiyalarından qorunmağın yollarından da danışıb: “Yazda havaların dəyişkən olması immunitetin zəifləməsinə səbəb olur. Bunun da nəticəsində virusların yaratdığı yuxarı və aşağı tənəffüs yolu infeksiyalarına məruz qalırıq. İnfeksiyalardan qorunmaq üçün ilk növbədə sağlam və balanslı şəkildə qidalanmaq, xəstə şəxslərlə təmasda olmamaq lazımdır. İmmunitet sistemini ən çox gücləndirən C və D vitaminləri olduğundan, C vitamin qaynağı olaraq təzə meyvə və tərəvəzlər yemək məsləhətdir. Bədəndəki D vitaminini günəş şüaları ilə artırmaq da vacibdir. İdman və günəş şüalarından faydalanmaq xəstəliklərdən qorunmaq üçün önəmli ünsürlər olduğundan, həftədə ən azı 3 gün yarım saat piyada gəzmək lazımdır. İnfeksiyaların çoxu əl və ağız yolu ilə yoluxduğundan əlləri tez-tez sabunla yumaq, otağın havasını tez-tez dəyişmək vacibdir. Pandemiya zamanı insanlar demək olar ki, qrip olmurdular. Bunun da səbəbi maskadan istifadə etmək, sanitar-gigiyena qaydalarına ciddi əməl etmək idi. Ona görə də xəstəliklərdən qorunmağın ən effektiv yolu gigiyenik qaydalara əməl etməkdir”.

Yeganə BAYRAMOVA