2023-cü ilin mart ayına olan məlumata görə, yalnız 73 qadın kosmosda olub. Ancaq yeni bir araşdırma göstərir ki, onların sayının az olmasının heç bir əsası yoxdur.
Qaynarinfo bu barədə NV-yə istinadla xəbər verir.
Alimlər qadınların kişilərə nisbətən kosmosa uçuşun stresinə daha davamlı ola biləcəyini və Yerə qayıtdıqdan sonra daha tez sağaldığını iddia edirlər.
Tədqiqatın nəticələri "Nature Communications” elmi jurnalında dərc olunub.
Amerikalı alimlər qrupu 2021-ci ildə SpaceX Inspiration4 missiyası çərçivəsində turist kimi Yer ətrafında uçan iki qadın və iki kişinin kosmosa uçuşuna immunitet sisteminin reaksiyasını təhlil edib. Əldə edilən nəticələr digər 64 astronavtın məlumatları ilə müqayisə edilib.
Tədqiqat kişilərdə gen aktivliyinin qadınlara nisbətən daha çox pozulduğunu göstərib. Həmçinin, Yerə qayıtdıqdan sonra vəziyyətlərini normallaşdırmaq üçün onlara daha çox vaxt lazım olub.
Xüsusilə qanın laxtalanmasında həlledici rol oynayan fibrinogen təsirə məruz qalan zülallar arasında olub.
Alimlər öz elmi məqalələrində yazır: "Deyəsən, kişilər demək olar ki, bütün hüceyrə tipləri və parametrlərində kosmosa uçuşdan daha çox əziyyət çəkirlər”.
Qadınların niyə kişilərdən daha çox kosmos uçuşuna davamlı ola biləcəyi aydın deyil. Mümkün səbəblərdən biri hamilə qalma qabiliyyətidir.
"Fiziologiya və hidrodinamikada əhəmiyyətli dəyişikliklərə dözmək qabiliyyəti təkcə bətndə uşaq daşımaq üçün deyil, həm də fizioloji səviyyədə kosmos uçuşunun stresinin öhdəsindən gəlmək üçün çox faydalı ola bilər", - tədqiqat rəhbəri Kristofer Meyson deyib.
Bununla belə, nəticələri təsdiqləmək üçün daha çox tədqiqat və daha böyük bir nümunə lazımdır.
Xatırladaq ki, 2024-cü ilin may ayında New Shepard turist raketi 90 yaşlı keçmiş astronavt da daxil olmaqla, demək olar ki, iki ildən sonra ilk dəfə 6 sərnişini uğurla kosmosa aparıb.
Alpər
