Zəngəzur dəhlizinin Kalininqrad statusu ilə açılması məsələsi Ermənistanda gündəmə gətirilib. Ermənilər iddia ediblər ki, hər şey dəhlizin bu statusla açılmasına doğru gedir və bu rəsmi Bakının tələb etdiyi “Azərbaycandan Azərbaycana prinsipi”ni ehtiva edən bir modeldir.
Qeyd edək ki, Kalininqrad modelinə əsasən sərnişin və malların daşınmalarında güzəştlər tətbiq olunur, bəzi mallarla bağlı ümumiyyətlə rüsum alınmır. Bu modelin tətbiqindən sonra Naxçıvan əhalisinə tələbat malları göndəriləcəksə, bu zaman rüsum alınmayacaq. Sərnişinlərin daşınmada isə Azərbaycandan Azərbaycana olacağı üçün Naxçıvana getmək istəyən və ya bura gəlmək istəyən vətəndaşlardan viza tələb olunmayacaq.
Gender.az bildirir ki, məsələ ilə bağlı Referans.az-a millət vəkili Elman Nəsirov danışıb:
"Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı məsələ bilirsiniz ki, 2020-ci ilin 10 noyabr bəyanatında öz əksini tapıb. Burada Zəngəzur sözü işlənməsə belə, üç ölkə arasında nəqliyyat- kommunikasiya əlaqələrinin açılmasından bəhs olunur. Bu da o deməkdir ki, söhbət Zəngəzur dəhlizindən gedir. Təxminən 43-45 km ərazi Erkənistan ərazisinə düşür. Bəzən bunu Kalininqrad və s. variantlarla izah edirlər. Mənə elə gəlir ki, əsas problem budur ki, həmin sənəddə yazılıb ki, dəhliz boyunca təhlükəsizlik məsələlərini Rusiyanın Təhlükəsizlik xidmətinin sərhəd qoşunları həyata keçirəcək. Bu sənədə Nikol Paşinyan imza atıb. Paşinyan deyir ki, kommunikasiya əlaqələri bərpa olunsun, amma, təhlükəsizlik məsələlərini üçüncü tərəf deyil, Ermənistan özü həyata keçirsin. Rusiya da hesab edir ki, bu Paşinyanın özünün imzaladığı 10 noyabr sənədinə ziddir. Paşinyan deyir ki, 10 noyabr sənədindəki reallıq bir reallıq idi, yəni Qarabağla bağlı status fərqli idi. Orada erməni silahlı qüvvələri var idi, indi isə Qarabağda erməni silahlı birləşməsi yoxdur və bu təmamilə yeni reallıqdır. Azərbaycan ərazisinin bütövlüyünü 1991- ci il Alma-ata bəyannəməsinə görə tanımışıq və s. Paşinyan hesab edir ki, fərqli reallıqda 10 noyabr sənədi öz qüvvəsini itirib".
Deputat hesab edir ki, Rusiya bununla razılaşmır, gərginliyin fundamental kökündə dayanan əsas səbəb budur:
"Azərbaycan Zəngəzur dəhlizinin açılmasında maraqlıdır. Çünki dəhliz vasitəsilə Naxçıvanla birbaşa əlaqəmiz olacaq. Türk dünyasını süni şəkildə necə parçalamışdılarsa, bu məsələlər həll olacaq. Dəhliz Ermənistan üçün də çox faydalıdır. Burada uduzan tərəf yoxdur".
Elman Nəsirov deyir ki, Azərbaycana qarşı viza məsələsindən söhbət gedə bilməz: "Belə olan halda dəhliz aktuallığını itirir. Azərbaycan tərəfi dəfələrlə Ermənistana deyib ki, əgər siz razı olmasanız, bizim alternativ variantlarımız da var. İranla bu sahədə müəyyən sənədlər imzalanıb. Yəni İrandan keçməklə Naxçıvana quru yolun təminatı ilə bağlı. Zəngəzur dəhlizi işə salınmasa, bu addımı atmasanız, daimi blokada şəraitində qalacaqsınız. Belə olan halda, fəsadları ən yaxşı Ermənistan və onun siyasi rəhbərliyi bilir. Ona görə də hesab edirəm ki, Zəngəzur dəhlizinin işə düşməsi labüddür".
