Gürcüstan parlamenti “Xarici təsirin şəffaflığı haqqında” mübabisəli qanun layihəsini üçüncü oxunuşda qəbul edib. Bu sənədə əsasən, xaricdən maliyyə vəsaiti alan qeyri-hökumət təşkilatları (QHT) və KİV-lər xüsusi reyestrdə qeydiyyatdan keçməli və illik bəyannamələr verməlidirlər. Qanun layihəsi 84 səs “lehinə” və 30 səs “əleyhinə” olmaqla qəbul edilib.
Prezident Salome Zurabişvili artıq qanun layihəsinə veto qoymaq niyyətini açıqlayıb, baxmayaraq ki, parlament onun vetosunu ləğv etmək hüququnu özündə saxlayır.
Qanun layihəsinin qəbul edilməsi cəmiyyətdə parçalanmanı artırıb, bu da etirazlara və hakim “Gürcü arzusu - Demokratik Gürcüstan” partiyasının üzvləri və müxalif partiyalar arasında qarşıdurmalara gətirib çıxarıb. Nümayişçilər Tbilisinin mərkəzində parlamentin binası qarşısında toplaşaraq, Rustaveli prospektini və binanın yan girişini bağlayıblar.
“Xarici təsirin şəffaflığı haqqında” qanun illik gəlirlərinin 20%-i xarici mənbələrdən daxil olan QHT və KİV-lərin xarici maraqlara xidmət edən təşkilat kimi qeydiyyatdan keçməsini tələb edir. Bu təşkilatlar həmçinin illik bəyannamələr verməlidirlər.
Hakimiyyət qanun layihəsinin ilk dəfə 2023-cü ilin martında kütləvi etirazlar fonunda geri çəkildikdən sonra yenidən təqdim edilməsini şəffaflıqla bağlı təminatlara baxmayaraq, xarici donorların Gürcüstanda radikal qruplaşmaları və partiyaları gizlicə maliyyələşdirməyə davam etmələri iddiası ilə əsaslandırıb.
Qanun layihəsi ciddi mübahisələrə səbəb olub, tənqidçilər iddia edirlər ki, o, fərqli düşüncənin boğulmasına və müstəqil təşkilatların və KİV-lərin fəaliyyətinin məhdudlaşdırılmasına yönəlib. Lakin qanun layihəsinin tərəfdarları iddia edirlər ki, bu, şəffaflığın təmin edilməsi və daxili işlərə xarici müdaxilənin azaldılması üçün vacibdir.
Bu qanun layihəsi ilə bağlı debatlar ölkənin kursu və xarici təşkilatlarla münasibətlərinə dair dərin fikir ayrılıqlarını üzə çıxararaq, gürcü cəmiyyətini daha da qütbləşdirib. Vəziyyətin inkişafına görə iğtişaşların və siyasi toqquşmaların davam edəcəyi ehtimalı yüksək olaraq qalır.
