Yay aylarında əhalini gözləyən TƏHLÜKƏ - Ölümcüldür... 

Artıq yay fəslinin gəlməsinə çox az vaxt qalıb. Havaların isinməsi ilə bərabər bu fəsildə bir çox xəstəliklər də ortaya çıxır. Mütəxəssislər belə xəstəliklərdən qorunmaq üçün bəzi qaydalara əməl etməyi tövsiyə edir. Yay aylarında qidalanmadan tutmuş bayram planlarına kimi bir çox məsələlərə hər zamankindən daha çox diqqət yetirmək lazımdır. 

Yenisabah.az yay aylarında ortaya çıxan xəstəlikləri təqdim edir:

DİZENTERİYA 

Nəcis, zəif yuyulmuş əllər və qida ilə ötürülür. Yüksək hərarət, qusma, qanlı ishal, iştahsızlıq və halsızlıq var. Qorunmaq üçün əl və tualet gigiyenasına diqqət yetirilməli, meyvə və tərəvəzlər bol sirkəli su ilə yuyulmalıdır. Onun müalicəsində mütləq həkim tərəfindən təyin olunan antimikrob dərmanlardan istifadə edilməlidir. Bəzən xəstəxanada müalicə tələb oluna bilər. 

QİDA ZƏHƏRLƏNMƏSİ

Əsasən stafilokok adlı bakteriyaların toksinləri səbəb olur. Nadir hallarda E.coli və salmonella da buna səbəb ola bilər. Stafilokok toksinləri ən çox çiy/bişmiş ət, qaymaq, dondurma və açıq saxlanılan qidalarda olur. Qusma, ishal və halsızlıq çirklənmiş yeməkdən 6-8 saat sonra başlayır. Bu proses səs-küylü olsa da, təxminən 12 saat ərzində özbaşına tamamlanır. Antibiotik müalicəsinə ehtiyac yoxdur. İtirilmiş maye və elektrolitlər ağızdan və ya venadaxili olaraq doldurulur. 

ROTA VİRUSU 

Rota virusu xüsusilə 5 yaşa qədər uşaqlarda bağırsaq iltihabına səbəb olan virusdur. Xəstəlik şiddətli qızdırma, ishal və qusma ilə özünü göstərir, nəcislə keçir, bütün fəsillərdə müşahidə olunur. Şiddətli susuzlaşdırma səbəbiylə ölümə səbəb ola bilər. Xüsusi dərman yoxdur, qorunmaq üçün peyvənd hazırlanıb. 

TURİST VİRUSU 

Səyahət, tətil və ya iş səfəri kimi səbəblərlə səyahət edən insanlarda görülür. Xəstəliyə E.coli və ya giardia adlı mikroblar səbəb olur. Ümumiyyətlə, inkişaf etməmiş coğrafiyalara səfərlər zamanı daha tez-tez müşahidə olunur. Onun müalicəsində antimikrobiyal preparatlar istifadə olunur. Əsas səbəb əl və tualet gigiyenasına riayət edilməməsidir.

SALMONELLA İNFEKSİYASI 

Ən tipik nümunələr tif və paratifdir. Yüksək hərarət, halsızlıq, ishal, oynaq ağrısı və qarın ağrısı tez-tez rast gəlinir. Nəcislə ötürülür. Onun vasitəçiləri əllər və yeməklərdir. Ümumiyyətlə, xəstəxanaya yerləşdirmə və antibiotik dəstəyi ilə müalicə tələb olunur.

ƏL-AYAQ-AĞIZ XƏSTƏLİYİ 

Bu, ən çox uşaqlarda rast gəlinən, yaxın təmasla ötürülən və ən çox koksiki və enterovirusların səbəb olduğu bir xəstəlikdir. Adından da göründüyü kimi, ağızda çox ağrılı yaralar və əl və ayaqların daxili hissəsində ağrılı şişliklər ilə xarakterizə olunur. Xüsusi müalicə yoxdur. Müalicə zamanı ağrıkəsicilərdən istifadə olunur.

KONJUNKTİVİT 

Bu, gözün ağ cizgilərini çəkən konyunktivanın iltihabıdır. Çox ağrılıdır. Adətən exoviruslar, enteroviruslar səbəb olur. Üzgüçülük hovuzları, ortaq dəsmallar və çirkli əllər vasitəsilə ötürülür. Bakterial infeksiya tez-tez əlavə olunduğundan, müalicə antibiotik göz damlaları ilə həyata keçirilir.

SU ÇİÇƏYİ 

Varicella zoster virusu törədicidir, çox yoluxucu xəstəlikdir. Kontakt və ya hava yolu ilə ötürülür. Xüsusi müalicə yoxdur. Peyvənd 1995-ci ildən səmərəli şəkildə həyata keçirilir.

LYME XƏSTƏLİYİ 

Çox geniş simptomlar qrupuna malikdir və hər bir sistemə təsir göstərir. Borrelia adlı mikroorqanizm tərəfindən ötürülür. Antibiotik müalicəsi ilə uğurlu nəticələr əldə edilir. 

XARİCİ QULAQ KANALININ XƏSTƏLİKLƏRİ 

Onlar xarici otit və ya "üzgüçü qulağı" kimi tanınır. Yaz aylarında çox tez-tez görünürlər. Onlar bakterial və ya mantar infeksiyalarıdır. Onlar çox ağrılıdır və eşitmə itkisinə səbəb olur. Onlar üzgüçülük, suya dalma və ya qulağı yad cisimlə qarışdırmaq nəticəsində baş verir. Onlar ağrıkəsicilər və antimikrobiyal qulaq damcıları ilə müalicə olunur. Üzgüçülük zamanı qulaqcıqlardan istifadə etmək və qulaq kirini xarici qulaq kanalına salmaqdan çəkinmək lazımdır. 

Aytac Şahin