Gəzmək yoxsa qaçmaq?

Gərəkli tövsiyələrə əməl edildiyi təqdirdə həm yürüyüşün, həm də qaçmağın faydalı olduğunu ifadə edən Prof. Dr. Cem Arıtürk, "Təbiətə mənsub insanlar təbiətdən uzaqlaşdıqca yeni xəstəliklərlə qarşılaşdıqca, təbiətə qayıtmaq təbiətdə keçirdikləri hər dəqiqədə bu xəstəliklərin yaranma ehtimalını azaldır. Dəniz kənarında, meşədə, torpaqda idman etməyi seçmək həm fiziki sağlamlığınız, həm də ruhunuz üçün çox faydalıdır" deyib.

News24.az xəbər verir ki, Dr. Cem Arıtürk “Etdiyinizi yox, həkimin dediyini edin” deyərək təkliflər irəli sürüb.

Həvəskar ultramarafon idmançısı Arıtürk, "Ultramarafon, marafon məsafəsini aşan, yəni 42 km və 195 m-dən uzun qaçışa verilən addır. Ona görə də mənə ən çox verilən suallar bu "xeyirlidir?"di. Qaçışın faydaları/zərərləri" və ya "Qaçmaq yerinə gəzməyə üstünlük verilməsi ilə əlaqədardır ki, bir insanın sağlam olaraq təyin olunması üçün hər şeydən əvvəl insan bio-psixo-sosial cəhətdən sağlam olmalıdır" dedi.

Arıtürk qaçış yoxsa yürüyüş sualına belə cavab verib: 

“Qaçış yeriməkdən daha sürətli olan və insan orqanizminə yeriməkdən daha çox yük verən rəqabətli bir fəaliyyətdir. Buna görə də, onun insanın ürək-damar sisteminə və dayaq-hərəkət sisteminə təsiri çox daha açıq görünür. Qaçışla maraqlananlar bilirlər ki, məşq zamanı ürək döyüntüsünə görə təyin olunan ürək zonalarından istifadə olunur. Təbii ki, qeyd edim ki, bəzi qaçış məşqlərində (məsələn, interval məşqləri) qaçış zamanı qan təzyiqi artır. Ürək döyüntüsü və əzələlərin qan tələbi artır. Hər kilometri qət etmək üçün qaçmağın çox da məsum olmadığı açıqdır. 

Yerimək isə yerlə əlaqəni kəsmədən bədəni orta sürətlə hərəkət etdirərək iki ayaq üzərində səyahət etməkdir. Təsvirin özü sakitləşdirici təsir göstərir. Gəlin bir az təfərrüata keçək. Gəzinti zamanı ürək döyüntüsü aerobik məşqlər zamanı artan əzələ qan tələbini ödəmək üçün artır. Lakin ürək döyüntüsündə bu artım heç vaxt qaçış zamanı olduğu qədər olmur. Əslində, ürək döyüntüsünün bu artması ürək sağlamlığına müsbət təsir göstərir. Ürək dərəcəsi daha bərabər artdığından və hormonal dəyişikliklər daha mülayim olduğundan, qan təzyiqi gəzinti zamanı ürək-damar sisteminə təsir edəcək səviyyədə artmır. Lakin yeriməyə xas olan yavaş və idarə olunan hərəkətlər dayaq-hərəkət sisteminin qaçışda olduğu qədər əziyyət çəkməsinə imkan vermir”.

Açıqlamalarının "qaçamyın, yeriyin" olaraq başa düşülə biləcəyinə deyən Prof. Dr. Cem Arıtürk sözlərinə belə davam edib:

"Bundan başqa, yüngül tempdə nizamlı qaçışın, yarış məqsədi ilə deyil, yalnız məşq məqsədi ilə qaçmağın ürək-damar sistemi və dayaq-hərəkət sisteminə müsbət təsir etdiyini göstərən elmi araşdırmalar var. Hətta bunun bədəndəki qocalma prosesini yavaşlatdığı da sübuta yetirilib".

Günel Məlikzadə