Leonid Kalaşnikov: Rusiya və Azərbaycanın məqsədi müharibə deyil, sülhdür - MÜSAHİBƏ

Rusiya Dövlət Dumasının MDB İşləri, Avrasiya İnteqrasiyası və Həmvətənlərlə Əlaqələr Komitəsinin sədri Leonid Kalaşnikov Rusiya nümayəndə heyətinin tərkibində Bakıda keçirilən VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunda iştirak edib. “Moskva-Baku” portalına müsahibəsində komitə rəhbəri Azərbaycan prezidenti ilə görüşün yekunlarından danışıb. Müsahibəni oxucularımıza təqdim edirik. - Leonid İvanoviç, dünən Federasiya Şurasının vitse-spikeri Konstantin Kosaçevlə birlikdə Bakıda keçirilən Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu çərçivəsində Azərbaycan Prezidenti tərəfindən qəbul olundunuz. Görüşdə hansı mövzular müzakirə olunub? - Çox yaxşı görüş oldu. Həmişə olduğu kimi. Danışıqlara təxminən yarım saat vaxt ayrılacağı anlaşılırdı, amma sonda bir saat oldu. İlham Heydəroviçlə görüşlər heç vaxt formal xarakter daşımır. O, həmişə çox səmimi və güvəniləndir. Azərbaycan Prezidenti ilə söhbətdə onun atası Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunmuş sərgini ötən il Dövlət Dumasında keçirtdiyimizi və Vyaçeslav Volodinin belə bir tədbirə necə yüksək qiymət verdiyini xatırlamaq məni çox məmnun etdi.İlham Heydəroviçin diqqətini ona çəkdim ki, bu gün Rusiyada Sovet respublikalarının görkəmli rəhbərlərini xatırlayanda Heydər Əliyevin və Pyotr Maşerovun adlarını çəkirlər. Niyə? Çünki onlar həmişə öz ölkələrinə- Sovet İttifaqına, milli respublikalarına necə lazımdırsa, öz doğma yurdu kimi yanaşıblar. Xatırladım ki, Mixail Qorbaçov SSRİ-də hakimiyyətə gələndə BAM-ın “heç yerə getməyən” yol olduğu barədə bəyanatlar səslənməyə başladı. Bu, bəziləri üçün həmin "heç yerə aparan yol"dur ki, nəticədə gələcəyin yoluna çevrildi. Sovet İttifaqının son liderinin qiymətləndirməsi BAM-a görə də yalan çıxdı. Baykal-Amur magistralının tikintisinə cavabdeh olan Heydər Əliyev layihənin davam etdirilməsinin zəruriliyini sübut etmək üçün çox çalışmalı oldu. Və bu gün biz bunun düzgün qərar olduğunu görürük.Cənab Əliyevin İlham Heydəroviçlə keçdiyi yolu xatırladaraq, biz bu gün münasibətlərimizin qarşısında duran vəzifələrdən, o cümlədən nəqliyyat-logistika layihələrinin, xüsusən də Şimal-Cənub beynəlxalq nəqliyyat dəhlizinin Qərbin Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyalar kontekstində həyata keçirilməsindən danışdıq. Liderlərimizin bu yaxınlarda Moskvada BAM üzvləri ilə necə görüşdüyü barədə danışdıq. Bu, çox insani isti görüş oldu. Baykal-Amur magistralının tikintisi layihəsinin iştirakçılarının sözləri İlham Heydəroviçin ürəyincə oldu. Rusiya rəhbərliyinin Azərbaycan prezidentinə qarşı çox səmimi və isti münasibəti var. Və o, bunu çox gözəl bilir.Mən parlamentlərarası qarşılıqlı fəaliyyətimizdən danışdım. İlham Heydəroviçlə Azərbaycanın Avrasiyaya inteqrasiya imkanları- Avrasiya İqtisadi İttifaqında status alması barədə də danışdıq. Bakı bu təklif üzərində düşünür. Bu statusun gətirə biləcəyi üstünlüklərdən danışdıq. Mən keçən həftə Rusiyanın baş naziri Mixail Mişustinin keçirdiyi çoxqütblü dünyada Avrasiya inteqrasiyası üzrə strateji sessiya haqqında danışdım; Avrasiya inteqrasiya prosesinin aralıq nəticələri araşdırılıb. Sessiyada açıqlanan rəqəmlər isə göstərdi ki, Aİİ üzvü olan ölkələr bu inteqrasiyadan ancaq faydalanır. Rusiya öz böyük bazarını iştirakçı dövlətlərin üzünə açıb. Bununla yanaşı, təbii ki, Aİİ-də status alıb-almamaq barədə qərar vermək Azərbaycanın müstəsna hüququdur. Biz Avropa Şurası Parlament Assambleyası və bu strukturda Azərbaycanla bağlı yaranmış vəziyyətdən danışdıq. Biz əvvəllər də oxşar vəziyyətlə qarşılaşmışıq və bunun necə baş verdiyini təcrübədən bilirik. Və o, tutduğumuz yoldan istifadə etməyi təklif etdi: sadəcə olaraq AŞPA-ya rüsum ödəməmək, vəssalam. Bizim belə bir qərardan sonra xatırlayıram ki, AŞPA dərhal “xırıldadı” və “qaçdı”.Turizmdən də danışdıq. Xəzər dənizindən də çox danışıldı. Biz razılaşdıq ki, yaxın vaxtlarda Xəzər beşliyi ölkələrinin parlament rəhbərlərinin konfransı keçirilsin. İlham Heydəroviç Xəzər dənizinin sürətlə dayazlaşması məsələsinin müzakirəsini təklif etdi. Və biz bu yaxınlarda Dövlət Dumasının spikerinin təşəbbüsü ilə yığıncaqda Volqanın dayazlaşması problemini və bunun niyə baş verdiyini müzakirə etdik. Xəzərin və Volqanın dayazlaşması prosesləri bir-birinə bağlıdır. Və burada problem təkcə istiləşmə deyil. Məsələnin gündəliyə salınması ilə bağlı razılığa gəldik.Azərbaycan Milli Məclisində də görüşlər keçirdim, orada başqa məsələlərlə yanaşı, bu mövzunu da müzakirə etdik.Deyə bilərəm ki, bəzi dövlətlərin vaxtaşırı Rusiyaya qarşı qeyri-dost münasibət sərgilədiyi bir vaxtda Azərbaycan bu gün əsl qonşu və dostdur. Mənim üçün İlham Əliyevin ötən həftə Moskvaya səfərinin necə keçdiyi, iki lider arasında necə səmimi, səmimi ünsiyyətin olması hər hansı sözdən daha yaxşı idi. Beş saat danışdılar. Təhlükəsizlik, nəqliyyat və logistika layihələri və digər sahələrdən. - Bakıda keçirilən Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun alt mövzusu “Sülh və qlobal təhlükəsizlik naminə dialoq” idi. İlham Əliyev salamlama nitqində mahiyyətcə aydın şəkildə bildirdi ki, forumun mövzusu mədəniyyətlərarası dialoq məsələlərindən çox kənara çıxır. Müzakirələrdə təhlükəsizlik, dinlərarası dialoq, dövlətlərin işlərinə müdaxilə, neokolonializm və daha çox şeylər müzakirə olunur... - Bu doğrudur. Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunu bugünkü çətin geosiyasi reallıqlarda çağırışlara cavab vermək və dialoq qurmaq baxımından mühüm adlandırmaq olar. Orada Rusiya nümayəndə heyəti iştirak edib. Bu o deməkdir ki, biz və Azərbaycan bu gün bu və ya digər dərəcədə eyni istiqamətə baxırıq. Rusiya ilə Qərb arasında münaqişənin davam etdiyi bu gün Rusiya Federasiyası da müxtəlif sahələrdə mədəniyyət və dialoqa xalqlar arasında qarşılıqlı əlaqə vasitəsi kimi baxır. Buna misal olaraq, Qərb ölkələrindən də iştirakçıların gəldiyi Kazanda keçirilən Gələcək Oyunları göstərmək olar. Bu gün kimlərsə rus mədəniyyətini ləğv etməyə çalışanda təbii ki, bütün ağıllı ölkələr bunun mümkün olmadığını başa düşürlər.Azərbaycan 2008-ci ildə ilk növbədə mədəniyyətlərarası dialoq ideyası olan “Bakı Prosesi”nin təşəbbüskarı oldu. Azərbaycan Respublikası belə bir təşəbbüslə bir daha sübut edir ki, o, təkcə milli maraqları deyil, həm də dünyada, qlobal siyasi proseslərdə ədaləti düşünən məsuliyyətli dövlətdir. Azərbaycan bu gün də noyabrda Bakıda keçiriləcək BMT-nin iqlim konfransında Qlobal Şimal və Qlobal Cənub mövqelərini bir araya gətirmək niyyətində olduğunu bəyan edib. Bu, artan geosiyasi çağırışlar fonunda Bakının mühüm, ciddi vəzifəsi və məsuliyyətli fəal yanaşmasıdır. Bu gün isə forum çərçivəsində Azərbaycan dialoq prizmasından təhlükəsizlik mövzusunu qaldırıb- mədəniyyətlərarası, dinlərarası, enerji, təhsil, turizm sahələrində əməkdaşlıq. Həm Rusiyaya, həm də Azərbaycana xas olan multikulturalizm mövzusu da diqqət mərkəzində olub.İlham Əliyevin forumdakı açılış nitqində danışdığı bir çox sahələrdə Rusiya və Azərbaycan yanaşmalarına görə oxşardır. Aydındır ki, bizim və Azərbaycanın vəziyyətini tam şəkildə proqnozlaşdırmaq mümkün deyil. Və eyni zamanda, məncə, ümumi yanaşmaları bir çox cəhətdən inkar etmək olmaz. Bizim vəzifəmiz– həm Rusiya, həm də Azərbaycanın– müharibə deyil, sülhdür. Amma Azərbaycan rəhbərinin qeyd etdiyi kimi, bəzən dövlətin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün hərbi təyyarəyə keçmək lazımdır.Təbii ki, bu gün yenidən müşahidə etdiyimiz təlatümlər, digər məsələlərlə yanaşı, yeni müstəmləkəçilik siyasətini həyata keçirmək cəhdlərindən qaynaqlanır. Bunları öhdəsinə götürənlər yaxşı niyyətlər arxasında gizlənirlər, amma əslində bütün bunlar – əvvəlki kimi – öz iradəsini başqalarına diktə etmək istəyidir. İlham Əliyev forumda bu barədə danışıb. Azərbaycan Prezidentinin də qeyd etdiyi eyni cəhdlər bu gün də Cənubi Qafqazda davam etdirilir. Bölgəni yenidən yandırmaq cəhdləri var. Və onu görməmək mümkün deyil. İlham Əliyev isə olduğu kimi danışmaqdan çəkinmir. Tərcümə - Elçin Bayramlı Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə “Azərbaycanın dövlətçilik tarixinin, milli adət-ənənələrinin, elm və mədəniyyətinin təbliği: dövlət müstəqilliyimizin bərpasının 30-cu ili- Azərbaycan dövlətçiliyi müasir mərhələdə” istiqaməti çərçivəsində hazırlanıb