Paşinyan hansı suala cavab tapa bilmir?

Ermənistan hakimiyyəti Qərbin diktəsi ilə Rusiyadan uzaqlaşmaq siyasətini davam etdirir. Burada əsas amillərdən biri rəsmi İrəvanın Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının (KTMT) işində iştirak etməməsidir.  İrəvanın Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatına  qarşı münasibəti isə Moskva tərəfindən qəbulolunmaz hesab edilir. Çünki bu təşkilat məhz Rusiyanın himayəsi ilə yaradılıb. Xatırladaq ki, ötən ilin yayında Ermənistan Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının  baş katibinin müavini kvotasından da imtina edib. Rəsmi İrəvan ötən il  KTMT-nin ölkədə keçirilməsi nəzərdə tutulan hərbi təlimləri də təxirə saldı. Hansı ki,  Rusiya Müdafiə Nazirliyi 2023-cü ilin əvvəlində KTMT-nin “Sarsılmaz qardaşlıq - 2023” sülhməramlı təlimlərinin Ermənistanda keçiriləcəyini bəyan etmişdi. Amma baş nazir Nikol Paşinyan keçirdiyi mətbuat konfransında bildirdi ki, İrəvan respublikada KTMT təlimlərinin keçirilməsini məqsədəuyğun hesab etmir. Ardınca da əlavə etdi ki, tərəflər arasında anlaşılmazlıq yaranıb. N.Paşinyan hətta nümayişkəranə şəkildə ötən il  noyabrın 23-də Minsk şəhərində keçirilən Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının  sammitinə də qatılmadı. Rəsmi İrəvanın iddiası ondan ibarətdir ki, KTMT Ermənistanın təhlükəsizliyinin təminatında rol oynamır. Ona görə də, təhlükəsizliklə bağlı yeni tərəfdaş axtarışındadırlar. Bir neçə ay öncə isə Paşinyan rəsmən Ermənistanın KTMT-də fəaliyyətini dondurduğunu bəyan edib.

Bugünlərdə Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Böyük Britaniyanın bir sıra mətbuat orqanlarına verdiyi müsahibədə də KTMT mövzusuna toxunub. O, bir daha Ermənistan praktiki olaraq KTMT-də öz iştirakını dayandırdığını xatırladıb. Paşinyan deyib ki, belə davam edərsə, İrəvan dönüşü mümkün olmayan nöqtəyə çata bilər. Müsahibəsində Ermənistanın baş naziri ölkəsinin nə səbəbdən hələ də hərbi bloka üzv olduğunu bilmədiyini vurğulayıb: “Cəmiyyətimiz deyir ki, niyə biz hələ də KTMT üzvüyük. Açığı, mənim bu suala cavabım yoxdur”. 

Məlumdur ki, Ermənistanın KTMT-dən “incikliyi” 2022-ci ilin sentyabr ayında Azərbaycanla şərti sərhəddə baş vermiş hərbi toqquşmadan sonra başlayıb. O zaman ordumuz erməni tərəfinin hərbi təxribatına layiqli cavab verərək geri oturtdu. Paşinyan hakimiyyəti hesab edirdi ki, şərti sərhəddə baş verənlərə KTMT müdaxilə etməli və Ermənistana dəstək verməliydi. Eyni zamanda, İrəvanın məntiqinə görə, təşkilat Azərbaycanı təcavüzdə ittiham etməli imiş. Lakin KTMT haqlı olaraq belə bir addım atmadığı üçün rəsmi İrəvan təşkilatın işində faktiki olaraq iştirak etmir. 

Bütün bunların fonunda KTMT-nin baş katibi İmanqali Tasmaqambetov TASS agentliyinə bildirib ki, Ermənistanın Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatında fəaliyyəti davam edir. O deyib: “KTMT ilə təşkilatımızın üzvü olan Ermənistan arasında münasibətlər ən yaxşı dövrünü keçirmir. Bununla belə, Ermənistanın KTMT-də fəaliyyəti davam edir, gündəlikdəki bütün məsələlər işgüzar şəkildə həll olunur”. KTMT-nin baş katibi əlavə edib ki, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın təşkilatın 2024-cü ildə keçiriləcək sammitində iştirak etməklə bağlı qərarı onun ölkəsinin suveren seçimini əks etdirəcək. Tasmaqambetov qeyd edib: “Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın 2024-cü ildə keçiriləcək KTMT sammitində iştirakı məsələsi suveren və müstəqil ölkənin qərarıdır. Bundan əlavə, sammitə hələ xeyli vaxt qalır, ümidvaram ki, bu aylarda yaxşılığa doğru çox şey dəyişəcək”.

Ümumiyyətlə, Paşinyan Böyük Britaniya mediasına müsahibəsində KTMT-ni hədəf almaqla Qərbə meylli olduğuna və onlardan daha çox dəstək gözlədiyinə işarə edib. Çünki hələ də Rusiyadan asılı olan Ermənistan Moskvanı qəzəbləndirəcək başqa addımlar atmaq iqtidarında deyil. Baş nazir sözügedən müsahibəsində həmçinin regiondakı vəziyyət, Azərbaycanla münasibətlərin normallaşdırılmasından bəhs edib. Paşinyan hesab edir ki, bir neçə gün öncə sərhədlərin delimitasiyası ilə bağlı əldə edilən razılaşma sülh üçün yaxşı nümunədir.

Nardar BAYRAMLI